Red Bull Junior Team: Ουσία ή θεαθήναι

Από τη δεκαετία του ’70 κιόλας, υπήρχαν προγράμματα μέσα από τα οποία ανακαλύπτονταν ταλέντα και βοηθούνταν στην εξέλιξή τους, με απώτερο στόχο μια θέση στη Formula 1. Πιο γνωστό ήταν ίσως το “Volant Elf”, το πρόγραμμα της Γαλλικής πετρελαιοβιομηχανίας Elf, που έφερε στη Formula 1 οδηγούς όπως οι Patrick Tambay, Didier Pironi, Alain Prost και Olivier Panis.

Επίσης επιτυχημένο, πρέπει να θεωρηθεί και το πρόγραμμα της McLaren, η οποία έχει συμμετάσχει ενεργά στην ίδρυση, χρηματοδότηση και λειτουργία του McLaren Autosport BRDC Young Driver Award. Από το 1989 και μετά, το συγκεκριμένο πρόγραμμα έχει βοηθήσει στη σταδιοδρομία αρκετών Βρετανών οδηγών, ανάμεσα στους οποίους και οι Jenson Button, Paul di Resta και φυσικά ο Lewis Hamilton. Μάλιστα, ο συνδυασμός McLaren-Honda προχώρησε φέτος σε συμφωνία με την ομάδα του GP2, ART, ώστε να επεκτείνει το φυτώριο της και σε αυτή την κατηγορία.

Άλλα γνωστά προγράμματα εξέλιξης οδηγών, ήταν κι αυτά των Toyota-Renault, με το τελευταίο να λειτουργεί πλέον υπό την αιγίδα της Lotus και ονομασία Lotus F1 Junior Team, ενώ από τις σημερινές ομάδες αρκετές διαθέτουν κάτι αντίστοιχο, όπως για παράδειγμα τα Ferrari Driver Academy και Caterham Academy. Γιατί όμως θα ασχοληθούμε με το πρόγραμμα της Red Bull και τους οδηγούς του και όχι με κάποιο άλλο; Επειδή θεωρείται το πιο επιτυχημένο βάση παροχής οδηγών στη F1, το πιο ακριβό και καλύτερα δομημένο, το πιο δημοκρατικό (με ταλέντα από όλο τον κόσμο), το πιο σκληρό και παράλληλα το πιο αμφιλεγόμενο. Η ανάρτηση στο επίσημο site της RBJT (Red Bull Junior Team), πιστεύω πως μας βάζει σε κλίμα:

Από τη στιγμή που η Red Bull Junior Team ιδρύθηκε το 2001, οι στόχοι ήταν σαφείς και η αναζήτηση για τους μελλοντικούς Πρωταθλητές της Formula 1 είχε αρχίσει. Διαλεγμένα διεθνή ταλέντα, λαμβάνουν επαγγελματική και συνεχή κατάρτιση σε όλους τους τομείς του μηχανοκίνητου αθλητισμού, ακολουθώντας το πιστεύω: ‘ανταγωνισμός από την αρχή’.

Η ίδια η Red Bull δεν διαθέτει δικές της ομάδες στις μικρότερες κατηγορίες, αλλά δημιουργεί συμμαχίες με αυτές που πιστεύει πως είναι ικανές να κερδίσουν, προσφέροντας παράλληλα χορηγίες ώστε να καλύψουν οι οδηγοί της κάποια ή κάποιες θέσεις. Οι οδηγοί από την πλευρά τους έχουν όλα όσα χρειάζονται για να δείξουν το ταλέντο τους και σύμφωνα με το Franz Tost, επικεφαλής της Toro Rosso, υπάρχουν τέσσερις βασικοί πυλώνες στους οποίους βασίζεται η αξιολόγησή τους.

Πρώτον, ο οδηγός πρέπει να είναι επιδέξιος και ταλαντούχος. Και πως θα φανεί αυτό; Μα φυσικά μέσα από νίκες και πρωταθλήματα στις μικρότερες κατηγορίες, όπως έκαναν για παράδειγμα οι Vettel (Formula BMW), Ricciardo και Kvyat (Formula Renault 2.0) και ο Vergne (Βρετανική F3) δηλαδή οι 4 φετινοί οδηγοί της ομάδας στη Formula 1.

Δεύτερον, πρέπει να διαθέτει υπομονή. Δηλαδή, για 365 μέρες το χρόνο, δεν θα πρέπει να υπάρχει τίποτε γύρω του που να του αποσπά την προσοχή και θα πρέπει να είναι 100 τοις εκατό συγκεντρωμένος στη δουλειά του.

Τρίτον, να είναι πειθαρχημένος. Όχι μόνο στις τυπικές διαδικασίες, όπως τα meeting με τους μηχανικούς, ή στον τρόπο ζωής του, αλλά και στο πως οδηγεί μέσα στην πίστα, θέτοντας νέα όρια στον εαυτό του, όχι όμως παραπάνω από αυτά που μπορεί να κάνει το αυτοκίνητο.

Τέταρτον, να είναι καινοτόμος, με τον Tost να ορίζει την οδηγική καινοτομία ως εξής: Ο οδηγός θα πρέπει να σκεφτεί πώς μπορεί να νικήσει, πρωτίστως τον teammate του και έπειτα όλους τους άλλους ανταγωνιστές και αυτή η σκέψη, αυτό το σχέδιο, πρέπει να είναι έτοιμο εκ των προτέρων και να είναι καλά προετοιμασμένο.

Από αυτούς τους 4 πυλώνες, μπορεί να καταλάβει κανείς το πόσο απαιτητικό είναι το εν λόγω πρόγραμμα. Στα 14 χρόνια ύπαρξής του, 34 πιλότοι από όλο τον κόσμο βρέθηκαν να αποτελούν μέρος του, με 14 από αυτούς να καταφέρνουν να κάνουν το βήμα προς τη Formula 1. Η ιστορία των Vettel, Ricciardo, Vergne, Kvyat γράφεται ακόμα στο κορυφαίο μηχανοκίνητο σπορ, αυτό όμως που θα μας απασχολήσει στη συνέχεια, είναι το τι έγινε με τους υπόλοιπους εννέα, πράγμα που αποδεικνύει και μέρος της σκληρότητας του προγράμματος που αναφέρθηκε παραπάνω.

Enrique Bernoldi (Βραζιλία)

Σε ηλικία 16 ετών, ο Bernoldi κάνει το μεγάλο βήμα από την πατρίδα του στην Ευρώπη και το 1996 καταφέρνει να κερδίσει τον τίτλο στο Eurocup Formula Renault 2.0. Τα επόμενα τρία χρόνια παίρνει νίκες σε διάφορα σημαντικά πρωταθλήματα και το 1999 γίνεται ο πρώτος οδηγός μέλος της Red Bull Junior Team, υπογράφοντας με την ομάδα του Helmut Marko για το πρωτάθλημα International Formula 3000.

Το παράδοξο εδώ, εντοπίζεται στο γεγονός πως η ίδια η Red Bull τοποθετεί την ίδρυση της RBJT δυο χρόνια μετά. Όμως, ο Bernoldi γίνεται ουσιαστικά το πρώτο παιδί του προγράμματος δυο χρόνια πριν την επίσημη έναρξη αυτού. Αν και οι φίλοι του Juan Pablo Montoya ίσως να το αμφισβητήσουν, με τον Κολομβιανό να υπογράφει το 1997 με την ομάδα RSM Marko, κάνοντας την πρώτη του εμφάνιση στην Ευρώπη και ενώ η Red Bull ήδη βρισκόταν ως χορηγός στη Formula 1, με τη Sauber, και “έψαχνε” για ταλέντα να καλλιεργήσει και να προωθήσει.

Οι μόλις δυο βαθμοί συγκομιδή δεν είναι αρκετοί για να απομακρύνουν το Bernoldi από την ομάδα και γίνονται πέντε το 2000, στο ίδιο πρωτάθλημα. Όμως, η Red Bull θέλει διακαώς να ξεκινήσει την παραγωγή ταλέντων προς τη Formula 1 και χρησιμοποιώντας τις σχέσεις της με διάφορες ομάδες, κανονίζει τεστ με τις Sauber και Prost GP. Τελικά, σε μια αναπάντεχη κίνηση, ο Bernoldi καταλήγει στην Arrows (μαζί με χορηγία της Red Bull) για το 2001, ως teammate του Jos Verstappen. Εκεί, βρίσκεται στη σκιά του έμπειρου Ολλανδού και μένει στην ιστορία ως ο άνθρωπος που κράτησε για 30 γύρους πίσω του το David Coulthard στο Μονακό, σε μια χρονιά που ο Σκωτσέζος πάλευε για τον τίτλο.

Την επόμενη σεζόν έχει ως teammate έναν εξαιρετικό πιλότο, τον Heinz-Harald Frentzen. Ο Γερμανός παίρνει δυο έκτες θέσεις και δυο βαθμούς, σε αντίθεση με το μηδέν που φιγουράρει στο πλάι του ονόματος του Βραζιλιάνου και η Arrows αναγκάζεται να αποσυρθεί από το πρωτάθλημα αργότερα μέσα στη σεζόν, λόγω οικονομικών δυσκολιών. Η Red Bull πλέον έχει δει αρκετά από το Bernoldi και εκείνος αποτελεί παρελθόν από το πρόγραμμα.

Christian Klien (Αυστρία), Tonio Liuzzi (Ιταλία), Robert Doornbos (Ολλανδία), Scott Speed (ΗΠΑ)

Θα αναρωτιέσαι γιατί πάνε “πακέτο” αυτοί οι οδηγοί. Αρχικά, επειδή οι καριέρες τους περιπλέκονται και έπειτα, διότι καθόρισαν τον τρόπο λειτουργίας του φυτωρίου, με συχνές αλλαγές οδηγών, που δεν έδειξαν γρήγορα ή εμφατικά ότι αξίζουν να βρίσκονται στη Formula 1. Ξεκινώντας με τον Klien, η Red Bull ήθελε όσο τίποτε άλλο έναν Αυστριακό οδηγό στο πρόγραμμα και κατ’ επέκταση στη F1.

Ο Klien κερδίζει τα πάντα σε τοπικό επίπεδο στα καρτ και η Red Bull τον “αρπάζει” για την RBJT από νωρίς, έως ότου του βρίσκει θέση στη Jaguar το 2004, πλάι στον πολλά υποσχόμενο Mark Webber. Ο Αυστραλός είναι ταχύτερος σε όλη τη διάρκεια της σεζόν (μόνο μια φορά τον κέρδισε σε κατατακτήριες ο Klien) αλλά φεύγει για τη Williams το 2005, ενώ η Red Bull Racing είναι πλέον γεγονός, μετά από την εξαγορά της Jaguar.

Ο Αυστριακός παραμένει στην ομάδα και το 2005, στο πλάι του Coulthard, όμως ο DC μαζεύει περισσότερους βαθμούς από τον teammate του, παρόλο που στις δοκιμές τα πράγματα είναι μοιρασμένα και ο Liuzzi τον αντικαθιστά για 4 αγώνες. Ο Ιταλός δεν πείθει ιδαίτερα και το σκηνικό παραμένει το ίδιο για το 2006, με τους DC και Klien στη Red Bull. Πλέον, η ομάδα έχει εξαγοράσει και τη Minardi, δημιουργώντας την Toro Rosso και άλλες 2 θέσεις για οδηγούς της στη Formula 1.

Έτσι, στη μικρή STR βρίσκονται οι Liuzzi και Speed και οι μέτριες εμφανίσεις του Klien με την RBR, φέρνουν στο προσκήνιο άλλον ένα από τους πιλότους που ανήκουν στα φυτώρια, τον δοκιμαστή της ομάδας Robert Doornbos, ο οποίος αντικαθιστά τον Klien στους 3 τελευταίους αγώνες, χωρίς κι αυτός να πείσει τους υπεύθυνους για νέο συμβόλαιο.

Έτσι, φτάνοντας στο 2007, Klien και Doornbos αποτελούν παρελθόν από τη Red Bull Racing, ο Speed αντικαθίσταται στα μέσα της χρονιάς από το Vettel, χωρίς να κερδίσει κάποιο βαθμό σε 28 αγώνες, κι ο Liuzzi απλά παραμένει μέχρι το τέλος της σεζόν.

Παρότι η Red Bull συνέχισε να στηρίζει και να χρηματοδοτεί τις καριέρες των πιλότων που δεν τα κατάφεραν στη F1, το γεγονός παραμένει πως η πίεση για άμεσα αποτελέσματα ήταν μεγάλη, ακόμη και όταν δεν υπήρχαν τα κατάλληλα εφόδια για αυτό, δηλαδή ένα καλό μονοθέσιο. Κι αν μπορούμε να πούμε πως οι πρώτες επιλογές ταλέντων δεν της “βγήκαν”, η συνέχεια ήταν κάπως διαφορετική, αλλά όπως θα δούμε και μέσα από την περίπτωση των Alguersuari και Buemi, η υπομονή παρέμενε ελάχιστη.

Sebastien Buemi (Ελβετία), Jaime Alguersuari (Ισπανία)

Ο πρώτος εντυπωσίασε τους ανθρώπους της ομάδας στο GP2 και σε ένα τεστ πριν την έναρξη της σεζόν του 2008, παίρνοντας ρόλο δοκιμαστή αρχικά και θέση οδηγού στην STR την επόμενη χρονιά. Ο Alguersuari ήταν πολύ καλός στις μικρές κατηγορίες για λογαριασμό της RBJT και μετά την απόλυση του Bourdais, στα μισά του πρωταθλήματος, βρέθηκε ως teammate του Buemi για 3 σεζόν, σε ηλικία μόλις 19 ετών. Τότε, κρίθηκαν και οι δυο ανεπαρκείς για το βήμα παραπάνω και αντικαταστάθηκαν από τους Vergne και Ricciardo.

Κι εδώ θέλω να μοιραστώ μερικούς προβληματισμούς. Πρώτον, πως μπορείς να συγκρίνεις δυο rookies, δυο άγνωστες ποσότητες, όταν έχουν για αντίπαλό τους ο ένας τον άλλο και όχι κάποιον έμπειρο και φτασμένο οδηγό; Δεύτερον, μήπως το γεγονός πως υπάρχουν στη διάθεση της ομάδας 4 θέσεις, είναι και ο μοναδικός λόγος που έχουν προαχθεί στη Formula 1 τόσοι οδηγοί, πολλές φορές μάλιστα ο ένας εις βάρος του άλλου; Και τρίτον, μήπως με τις θέσεις στη μεγάλη ομάδα να είναι κλεισμένες, απλά το timing των πιλότων είναι σημαντικότερο από το ταλέντο που διαθέτουν;

Ιδιαίτερα αν λάβουμε υπόψη μας πως το 2011, τελευταία χρονιά του διδύμου Buemi-Alguersuari στην STR, ήταν και η παραγωγικότερη έως τώρα στην ιστορία της ομάδας (με 41 βαθμούς), η απομάκρυνσή τους μόνο δικαιολογημένη δεν φαντάζει, αλλά μοιάζει περισσότερο ως πιεσμένη, ώστε να μην μείνουν πίσω οι “ορδές” ταλέντων που ακολουθούν.

Ο μέσος όρος ηλικίας των τεσσάρων πιλότων της Red Bull, είναι μόλις 24 χρόνια. Αν ο Vettel δεν αποφασίσει να δοκιμάσει την τύχη του σε κάποια άλλη ομάδα και με το Ricciardo να είναι εξαιρετικός στην πρώτη του σεζόν με τη μεγάλη ομάδα, μοναδική πιθανή κενή θέση μοιάζει να είναι αυτή του Vergne, που ήδη διανύει την τρίτη του σεζόν με την STR, το φαινομενικό όριο έως τώρα. Και ίσως, η ίδια η ομάδα να δίνει απάντηση στον προβληματισμό του timing εναντίον του ταλέντου, αφού για το 2014 έριξε στο μισό τους πιλότους στο πρόγραμμά της (μόλις 3 βρίσκονται σε αυτό), αναγνωρίζοντας έμμεσα πως δεν θα υπάρχουν αρκετές ανοικτές θέσεις στο εγγύς μέλλον.

Παρελθόν από την RBJT, αποτέλεσαν φέτος ο Σουηδός Tom Blomqvist, η Ολλανδή Beitske Visser, ο Νότιο Αφρικανός Callan O’Keeffe, καθώς και ο Πορτογάλος Antonio Felix da Costa, πρωταθλητής στη Formula Renault 2.0 NEC και νικητής του ιστορικού αγώνα στο Macau το 2012, που ακουγόταν πέρυσι πως είναι πρώτος στη σειρά για τη θέση του Ricciardo στην STR. Ο τελευταίος φαίνεται να είδε από πρώτο χέρι τη σκληρή φύση του προγράμματος, αφού αιτία για την απομάκρυνσή του από την RBJT και την F1, ήταν η περσινή του ήττα στο πρωτάθλημα Formula Renault 3.5 από το δίδυμο της McLaren, Kevin Magnussen και Stoffel Vandoorne.

Carlos Sainz Jr (Ισπανία)

Ο υιός του πρωταθλητή WRC Carlos Sainz, είναι ο μοναδικός που παρέμεινε στην RBJT μετά το φετινό “ξεκαθάρισμα”, μετρώντας πλέον 5 χρόνια παρουσίας εκεί. Ο 19χρονος βρίσκονταν ανάμεσα στα πιθανά ονόματα για τη θέση του Ricciardo στην STR, προτιμήθηκε όμως στο τέλος ο Daniil Kvyat για αυτή.

Ο νεαρός Ισπανός έχει το όνομα, έχει νίκες σε διάφορες κατηγορίες και πρωτάθλημα στο Formula Renault 2.0 Northern European Cup, οδηγεί φέτος την κούρσα στο Formula Renault 3.5 Series, ενώ και η υπηκοότητά του ενδιαφέρει τον Franz Tost και κυρίως τον Ισπανικό χορηγό της ομάδας, Cepsa. Έτσι, φαντάζει η Νο.1 επιλογή για αντικατάσταση του Vergne, όταν και αν αυτή γίνει. Εξάλλου, μόνο τυχαίες δεν είναι οι κινήσεις της ομάδας για να του βρει θέση από φέτος κιόλας στην Caterham για να “ψηθεί”, αντί του Kobayashi που δεν πληρώνει για να τρέχει (όσοι οι άλλοι τουλάχιστο), σαν χάρη για τα χρήματα που της χρωστάει η πράσινη ομάδα για τα κιβώτια που προμηθεύεται από τους πρωταθλητές.

Pierre Gasly (Γαλλία), Alex Lynn (Βρετανία)

Πρόκειται για τις δυο νεότερες προσθήκες, ηλικίας 18 και 20 χρόνων αντίστοιχα. Ο μεν Gasly έχει πρωτάθλημα στο Eurocup Formula Renault 2.0 και βρίσκεται δεύτερος, πίσω από τον Sainz, στο φετινό πρωτάθλημα Formula Renault 3.5 Series. Ο δε Lynn, έχει κερδίσει τη Βρετανική Formula Renault και οδηγεί το πρωτάθλημα στο GP3, για λογαριασμό της Carlin. Αμφότεροι αποτελούν επενδύσεις της Red Bull για το μέλλον.

Άλλοι πιλότοι που ανήκαν στην RBJT και έφτασαν μέχρι τη Formula 1, είναι οι Narain Karthikeyan (HRT, Jordan – 48 GP), Patrick Friesacher (Minardi – 11 GP) και Karun Chandhok (HRT, Lotus – 11 GP). Αυτό που προκαλεί αίσθηση, παρά τη σκληρότητα της διαδικασίας, είναι κάτι που αναφέρθηκε και νωρίτερα, πως η Red Bull συνεχίζει να στηρίζει και να χρηματοδοτεί τις καριέρες των πιλότων που δεν τα κατάφεραν στη F1, αλλά και όσων τα κατάφεραν αλλά για διάφορους λόγους αποχώρησαν από αυτή, κάτι που επεκτείνεται και στα υπόλοιπα αθλήματα που συμμετέχουν αθλητές της.

Κλείνοντας αυτό το λίγο διαφορετικό άρθρο και αφού δεν κατάφερα να καταλήξω σε κάποιο ασφαλές συμπέρασμα, θα ήθελα να σε αφήσω με ένα δίλημμα. Έχοντας δει την ιστορία της RBJT, τα πιστεύω στα οποία βασίζεται και την επιτυχία –ή και αποτυχία για κάποιους- με τους πιλότους της κυρίως στη Formula 1, πιστεύεις πως είναι ένα αξιοκρατικό αλλά σκληρό πρόγραμμα, που δίνει πραγματικές ευκαιρίες σε νέα ταλέντα και αξίζει την επένδυση που γίνεται σε αυτό, ή σαν άλλος Κρόνος, ένα πρόγραμμα που στο βωμό της επιτυχίας και του marketing καταβροχθίζει τα παιδιά του; Όπως πάντα, τα σχόλια είναι ανοικτά για να μας πεις την άποψή σου.

[Photo Copyrights: Red Bull/Getty Images/BMW Group/Miguel Costa Jr/GEPA pictures]