Δεύτερο άρθρο στη σειρά αυτή και ενώ γράφω αυτές τις γραμμές έρχεται η συνειδητοποίηση ότι θα ακούσω πολύ κράξιμο. Ο λόγος είναι απλός. Το πρώτο άρθρο ήταν ξεκάθαρο και ελαφρώς εκτός ελληνικής πραγματικότητας οπότε σχετικά «ασφαλές» όσον αφορά στις συνέπειες. Από την μία η Lotus είναι αδιαμφισβήτητα σε βαθύ λάκκο και από την άλλη δεν ξέρω και πολλούς ιδιοκτήτες Lotus για να με κράξουν. Εδώ όμως θα ασχοληθώ με κάτι πιο χειροπιαστό, πιο γήινο, πιο «προσωπικό» και ταυτόχρονα πιο περίπλοκο. Γιατί έχασε η Honda λοιπόν τον δρόμο της; Πολύ παραπάνω πώς μπορεί κάποιος να ισχυρίζεται πως μία εταιρία έχει χάσει τον δρόμο της όταν εξακολουθεί να αποτελεί τον μοναδικό κατασκευαστή που δεν έχει καταγράψει απώλειες στον ετήσιο απολογισμό του στην ιστορία του; Τον κατασκευαστή που παρά τις τεράστιες δυσκολίες που αντιμετώπισε μετά το χτύπημα του εγκέλαδου και το ακόλουθο τσουνάμι εξακολουθεί να πουλάει ικανοποιητικά. Σαφώς και μπορεί, αυτό είμαι έτοιμος να κάνω…
Με αυτό το άρθρο χοντραίνει το πράγμα και ξέρω πως θα δυσαρεστήσω πολύ κόσμο, όμως το θεωρώ απαραίτητο να ακουστούν κάποιες αλήθειες και να δούμε την κατάσταση λίγο πιο αποστασιοποιημένα και αντικειμενικά έστω και αν δεν μπορώ να αποτάξω από πάνω μου κάποιον λανθάνοντα ρομαντισμό. Δεν μπορεί κανένας να είναι ευχαριστημένος με την Honda σήμερα γιατί απλούστατα δεν είναι πλέον η εταιρία που αγαπήσαμε, που θαυμάσαμε και που περιμέναμε πώς και πώς το επόμενό της μοντέλο. Στο παρελθόν η Honda ήταν η εταιρία που προσέφερε έξυπνα εφαρμοσμένη τεχνογνωσία, τεχνολογία, ποιότητα και όλα αυτά σε ένα fun-to-drive αλλά προσιτό πακέτο. Ήταν η εταιρία που έπιανε τον σφυγμό της αγοράς καλύτερα από οποιονδήποτε άλλο και κατασκεύαζε οχήματα που ούτε ο ίδιος ο καταναλωτής δεν ήξερε ότι ήθελε, αλλά τα ήθελε όπως και να έχει! Ήταν η εταιρία που έστω και με μακροχρόνια διαλείμματα συμμετείχε σε διάφορες μορφές μηχανοκίνητου αθλητισμού γιατί ήξερε πως αυτός ήταν ο τρόπος να «χτίσεις» φήμη χρηματοδοτώντας παράλληλα και το R&D του μέλλοντος. Τέλος ήταν η εταιρία που χάραζε την δική της πορεία, χωρίς να ακολουθεί τις τάσεις και τις μόδες της βιομηχανίας γιατί απλούστατα είχε απόλυτη εμπιστοσύνη στους μηχανικούς της και ικανότατη ομάδα προγραμματισμού. Με το χέρι στην καρδιά τώρα, πείτε μου: είναι αυτή η Honda σήμερα ακόμα ζωντανή ή μήπως αντικαταστάθηκε από κάποιον σωσία που μοιάζει με την Honda, μιλάει σαν την Honda αλλά δεν συμπεριφέρεται σαν την Honda;
Υβριδικά
Υπήρχε μία εποχή όχι και τόσο μακρινή που τα αυτοκίνητα της Honda ήταν στις πρώτες θέσεις όταν κάποιος σκεφτόταν να αγοράσει καινούριο όχημα. Τώρα πλέον δεν ξέρω. Είπα πως πάντοτε χάραζε τον δικό της δρόμο. Όμως αυτό τα τελευταία χρόνια δεν της έχει βγει σε καλό και ο μόνος στον οποίο μπορώ να ρίξω το φταίξιμο είναι τα ανώτερα κλιμάκια και οι υπεύθυνοι του προγραμματισμού. Προσπάθησε να είναι η πρώτη που θα πιάσει το ρεύμα των υβριδικών, νικώντας την Toyota στον άτυπο αγώνα δρόμου για το ποιος θα λανσάρει πρώτος υβριδικό στην αμερικανική αγορά αλλά η υλοποίησή της -το Insight– δεν έπεισε κανέναν. Ήταν η μέση λύση, ένα μοντέλο που κατά τον σχεδιασμό και την κατασκευή του δεν πίστεψαν στην ομάδα μηχανικών τους και κατέληξαν με την απόλυτη μετριότητα. Ένα όχημα που δεν τα πήγε καλά όσον αφορά στην αυτονομία, απόρροια της έλλειψης αποφασιστικότητας που όρισε το drivetrain του Insight να μην είναι full υβριδικό όπως αυτό του Prius. Δεν τα πήγε καλά ούτε στον σχεδιασμό γιατί ενώ είχε το κάτι παραπάνω, ήταν μάλλον υπερβολικό και τέλος δεν τα πήγε καλά στις πωλήσεις αφενός λόγω των ανωτέρω και αφετέρου γιατί δεν χειρίστηκαν καλά το marketing. Αφού απέτυχε σε αυτό προσπάθησε να πιάσει το νεανικό κοινό με το CR-Z αλλά χωρίς να αποτύχει παταγωδώς, δεν εντυπωσίασε κιόλας. Ο τύπος το απέρριψε ευγενικά και πώς να μην το κάνει όταν το CR-Z δεν έπεισε σε κανέναν τομέα; Στην τελική τι ήταν το CR-Z; Gadget; Μπλιπλίκι να ‘χαμε να λέγαμε; Γιατί ούτε σούπερ οικονομικό ήταν, ούτε sport. Ούτε γρήγορο, ούτε αργό. Ούτε το ένα, ούτε το άλλο. Μετριότητα.
Κινητήρες
Τώρα πλέον, η τακτική της Honda όσον αφορά στα υβριδικά είναι αυτή της «εναλλακτικής απέναντι στους diesel» και μόνο ο χρόνος θα δείξει αν πετύχει. Ενώ όμως ασχολιόταν με τα υβριδικά, έχασε το τρένο των εξελίξεων στους κινητήρες. Αν η Honda είναι συνώνυμη με κάτι, αυτό το κάτι μάλλον θα είναι η δύναμη από λίγα κυβικά. Τα παραδείγματα μπόλικα και χιλιοειπωμένα οπότε δεν θα τα επαναλάβω. Οι συγκυρίες φαινομενικά φτιαγμένες για αυτήν! Η εποχή ιδανική, το έδαφος πρόσφορο όμως η Honda απούσα. Άργησε καμιά πενταετία το λιγότερο να εφαρμόσει τον άμεσο ψεκασμό στους κινητήρες της και θα αργήσει ακόμα παραπάνω να εφαρμόσει την υπερτροφοδότηση. Όπως είπα πριν, η Honda ήταν πάρα πολύ καλή στο να προλαβαίνει τις απαιτήσεις των καταναλωτών, όμως σε αυτόν τον τομέα έχασε εντελώς την μπάλα! Ακόμα χειρότερα μάλλον, αγνόησε παντελώς τις απαιτήσεις της αγοράς πιστεύοντας ότι ξέρει καλύτερα από αυτήν αλλά τέτοιους είδους συμπεριφορές –οριακά αλαζονικές- τιμωρούνται. Όσοι με παρακολουθείτε ξέρετε πως είμαι ο πρώτος που θα πει πως η δύναμη δεν είναι το παν. Δεν είναι αυτό όμως το θέμα. Το θέμα είναι ο ανταγωνισμός, πώς έχει αξιοποιήσει τις προόδους της τεχνολογίας και τι κάνει γι’ αυτό η Honda. Ξέρετε τι κάνει; Τουλάχιστον 5 χρόνια μετά από οποιονδήποτε άλλο –ευρωπαίο αν μη τι άλλο- κατασκευαστή αποφάσισε να εξελίξει turbo κινητήρα. Ωραία… Καλό 2015… Η προσκόλληση στην ατμόσφαιρα –κατά τη γνώμη μου πάντα- έγινε κοντόφθαλμα, εν μέρει αναγκαστικά και σίγουρα ενάντια στα «θέλω» των υποψήφιων πελατών. Και για να προλάβω τους παρελθοντολάγνους που θα πουν πως ιστορικά η Honda έφτιαχνε δυνατούς ατμοσφαιρικούς κινητήρες να πω πως όταν φτιάχνεις –που δεν φτιάχνεις πλέον γιατί ο τελευταίος δυνατός ατμοσφαιρικός κινητήρας που έφτιαξες πότε ήταν;- κάτι που δεν θέλει ο άλλος να αγοράσει γιατί υπάρχει κάτι καλύτερο στην αγορά, μάλλον πρέπει να αναθεωρήσεις την εταιρική πολιτική…
Τεχνολογία
Από την άλλη, δεν θα έγραφα καν αυτό το άρθρο αν είχε έστω και ένα αυτοκίνητο στη γκάμα της αυτή τη στιγμή που είναι πραγματικά ξεχωριστό. Δεν εννοώ ξεχωριστό όπως λέμε «παναγιά μου τι είναι αυτό;» αλλά ξεχωριστό όσον αφορά στην οδική συμπεριφορά, στον χαρακτήρα, στην τεχνολογία ή έστω και στην ποιότητα! Κάτι! Κάτι να με κάνει να θέλω να το αγοράσω. Τρανό παράδειγμα, η κατηγορία των hatchbacks με εκπρόσωπο της Honda εκεί, το Civic.
Σημείο καμπής Νο1. Πάμε πίσω στα πρώτα χρόνια της νέας χιλιετίας και την έβδομη γενιά Civic. Εγκαταλείπονται τα διπλά ψαλίδια εμπρός για την απλούστερη αρχιτεκτονική των γονάτων MacPherson! Ok… να το καταπιώ.
Σημείο καμπής Νο2. Στην όγδοη γενιά και συγκεκριμένα στην Ευρωπαϊκή έκδοση, εγκαταλείπονται και πίσω τα διπλά ψαλίδια για τον ημιάκαμπτο άξονα! Επιστροφή στο μέλλον! Παράλληλα, το Civic δεν βγαίνει υβριδικό (όπως το Jazz ας πούμε) και δεν έχει κάποιον κινητήρα της προκοπής να σε τραβήξει μακριά από τον ανταγωνισμό ώστε να προτιμήσεις την Honda. Holy s&!#t!!! Τι γίνεται στις συγκεντρώσεις των στελεχών της Honda; Σε μία κατηγορία που είναι πιο ανταγωνιστική από ποτέ και όλοι ψάχνουν κάτι να τους ξεχωρίσει από το πλήθος, εσύ γίνεσαι ένα με αυτό;
Πάμε σε άλλο θέμα. Ποια είναι η «ναυαρχίδα» της Honda τώρα; Το πρώτο μοντέλο- που να υπάρχει ακόμα στην γκάμα της– που σου έρχεται στο μυαλό όταν θα σου πω Honda; Παλιότερα είχαμε τουλάχιστον κάποιο Type-R. Παρεμπιπτόντως, εξαιρώ από τα Type-R το τελευταίο, το FN2. Είχαμε ένα S2000 ή μακρινές αναμνήσεις και videάκια στο Youtube από έναν θρύλο που ονομαζόταν NSX. Τώρα, δεν έχουμε Type-R, δεν έχουμε S2K και για το επόμενο NSX πρέπει να περιμένουμε τουλάχιστον 5 χρόνια… Εκεί κατάντησε η Honda; Να μην έχει ούτε ένα υποτυπωδώς sport αυτοκίνητο στην γκάμα της;
WTF
Δεν έχουν κρύψει πως έχουν ποντάρει πολλά στις κυψέλες υδρογόνου, όμως για να αναπτυχθεί υποδομή που θα υποστηρίξει ρεαλιστικά τέτοια οχήματα θέλει πολλά χρήματα και πάρα πολύ χρόνο. Μέχρι τότε; Υποστηρίζει και αναπτύσσει προϊόντα τεχνολογίας. Αλλά εμένα σαν petrolhead ή ακόμα και σαν απλό καταναλωτή, τι με ενδιαφέρει ο Asimo ή το HondaJet; HONDAJET!!!! Θα είχε πολύ ενδιαφέρον να μαθαίναμε πόσα εκατομμύρια δολάρια έχουν σπαταληθεί στο HondaJet και γιατί πιστεύουν οι υψηλά ιστάμενοι πως τέτοια προϊόντα είναι ζωτικής σημασίας για την βιωσιμότητα της φίρμας… Παράλληλα η επιστροφή στην F1 δεν φαίνεται πουθενά στο μέλλον και γενικά η ενασχόληση με τα motorsports περιορίζεται στις μοτοσυκλέτες (MotoGP, WSBK, Motocross, Supercross, Trials, Dakar…) με τα Indycar και το WTCC να είναι η μοναδικές ασχολίες που αφορούν οχήματα με τέσσερις τροχούς.
Ο αντίλογος σε όλα αυτά είναι πως η Honda περνάει ένα μεταβατικό στάδιο και πως οι πωλήσεις της είναι σε πολύ καλό επίπεδο. Ναι, πλασματικά. Γιατί πρώτον οι προσφορές που γίνονται στα Honda των Η.Π.Α. κυρίως είναι σε άλλο επίπεδο και δεύτερον η εταιρία καπηλεύεται το όνομα που έχτισε πριν 2-3 δεκαετίες και εκμεταλλεύεται την εμπιστοσύνη των πελατών της. Όταν τελειώσουν τα περιθώρια αντοχής και ανοχής των ιδιοκτητών Honda, δεν θα επιστρέψουν στην μάρκα για μελλοντική αγορά. Δυστυχώς η Honda είναι πολύ κοντά σε αυτό το σημείο και ακόμη χειρότερα, τα στελέχη της με δηλώσεις τους δείχνουν πρωτοφανή σημάδια άρνησης. Δεν ξέρω αν όντως ισχύει αλλά δείχνουν αν αγνοούν το πρόβλημα ή να το δικαιολογούν με διαφόρων ειδών φληναφήματα!
Κλείνω, το ορκίζομαι
Νομίζω έκανα σαφή την επιχειρηματολογία μου για το γιατί η Honda έχασε τον δρόμο της. Μέτρια οχήματα, λάθος στρατηγική, βλακώδη projects και προδοσία στις παραδοσιακές αξίες της: Τεχνολογία, πρωτοπορία, δυναμισμός. Ναι, είναι αξιόπιστα, αλλά αυτό δεν φτάνει πλέον. Πρέπει να βλέπεις την αγορά, να κινείσαι μαζί της –αν όχι ένα βήμα μπροστά από αυτήν- και να διαφέρεις αρκετά αλλά με σωστό τρόπο, όχι να θεωρείσαι ο περίεργος ξάδερφος στο οικογενειακό reunion. Η Honda κινδυνεύει να χάσει τη θέση της στην παγκόσμια αγορά από την Hyundai και την KIA –στην αμερικανική την έχει ήδη χάσει μάλλον- και αυτό θα είναι τεράστιο πλήγμα για τους γιαπωνέζους και τεράστια επιτυχία για τους κορεάτες. Τέτοιου είδους μεταβολές στην αγορά όμως δεν γίνονται ούτε τυχαία, ούτε από την μία στιγμή στην άλλη. Έχει να κάνει με τον προγραμματισμό, την σχεδίαση, την διαχείριση της ποιότητας των προϊόντων και την διαχείριση της αλυσίδας παραγωγής (τοποθεσία εργοστασίων, προμηθευτών κλπ κλπ). Η Honda είναι σε πολύ δύσκολη θέση και δεν αρκεί ένα NSX σε 5 χρόνια για να την βγάλει από αυτήν. Πρέπει να επενδύσει σε νέες τεχνολογίες, νέα προϊόντα που ο κόσμος θα θέλει να αγοράσει και να ξεκολλήσει από πρακτικές και νοοτροπίες του –πρόσφατου- παρελθόντος… Αυτά από εμένα. Κλείνω γιατί αν συνεχίσω θα γίνω κακός και δεν θέλω γιατί πραγματικά νοιάζομαι για την Honda… όλοι οι petrolheads πρέπει να νοιάζονται για την Honda! Πάρτε και μία φωτογραφία το NSC Concept για να κλείσουμε όμορφα…