Επτά παραχωρησιούχοι των αυτοκινητόδρομων, (Αττική Οδός, Ολυμπία Οδός, Νέα Οδός, Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου, Γέφυρα Α.Ε., Μορέας και Κεντρική Οδός) διεκδικούν αποζημιώσεις συνολικού ύψους 83,41 εκατ. ευρώ από το Ελληνικό Δημόσιο, λόγω της απώλειας εσόδων που είχαν από τα διόδια, εξαιτίας των μέτρων που πήρε η κυβέρνηση για τον περιορισμό της εξάπλωσης του κορωνοϊού.
Το Δημόσιο αναγνωρίζει μέρος της ευθύνης, σημειώνει όμως ότι οι περισσότεροι από τους παραχωρησιούχους δεν αφαίρεσαν από τις διεκδικήσεις τους την εξοικονόμηση που εξασφάλισαν εντασσόμενοι στις “πληττόμενες επιχειρήσεις”, ενώ παράλληλα απορρίπτει τα αιτήματα της Αττικής Οδού και του Μορέα, υποστηρίζοντας ότι είναι ασφαλισμένοι και για απώλεια εσόδων λόγω πανδημίας.
Οι επτά παραχωρησιούχοι κατέθεσαν επισήμως τα αιτήματά τους τον Ιούνιο και τον Ιούλιο συγκεκριμενοποιώντας τις διεκδικήσεις τους. Ενδιαφέρον είναι ότι δεν διεκδικούν όλοι αποζημιώσεις για το ίδιο διάστημα: η Αττική Οδός και ο Μορέας διεκδικούν την απώλεια εσόδων για ένα τρίμηνο (Μάρτιος – Μάιος), η Ολυμπία Οδός για ένα τετράμηνο (Μάρτιος – Ιούνιος), ενώ οι υπόλοιποι για ένα εξάμηνο (Ιανουάριος – Ιούνιος). Αναλυτικά:
Αττική Οδός
Η Αττική Οδός διεκδικεί 29.249.567 ευρώ. Όπως επισημαίνει, η πρόβλεψη του χρηματοοικονομικού μοντέλου για έσοδα από διόδια (Μάρτιος – Μάιος) ήταν 54,97 εκατ. ευρώ, ενώ τα πραγματικά έσοδα έφτασαν τα 25,72 εκατ. ευρώ. Η μέση ημερήσια κυκλοφορία το τρίμηνο αυτό ήταν 117.379 διελεύσεις έναντι 234.014 που προέβλεπε το χρηματοοικονομικό μοντέλο.
Ολύμπια Οδός
Η Ολυμπία Οδός διεκδικεί 17.421.341 ευρώ. Όπως αναφέρει, τα έσοδα (Μάρτιος – Ιούνιος) ήταν 23,09 εκατ. ευρώ έναντι 40,56 εκατ. ευρώ που προβλέπει το μοντέλο. Επισημαίνει ότι αφαίρεσε από τις διεκδικήσεις της τη μείωση εξόδων κατά 400.000 ευρώ κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Νέα Οδός
Η Νέα Οδός διεκδικεί 15,4 εκατ. ευρώ. Όπως υποστηρίζει, τα πραγματικά έσοδα από διόδια (Ιανουάριος – Ιούνιος) ήταν 39,91 εκατ. ευρώ έναντι 51,45 εκατ. ευρώ της πρόβλεψης του χρηματοοικονομικού μοντέλου. Τα ποσά αυτά επιμερίζονται σε έσοδα 10,5 εκατ. ευρώ έναντι 14,4 εκατ. ευρώ στην Ιόνια Οδό και 39,9 εκατ. έναντι 51,4 εκατ. ευρώ στην ΠΑΘΕ (Μεταμόρφωση – Σκάρφεια). Η Νέα Οδός σημειώνει ότι το εν λόγω διάστημα συνέχισε κανονικά τη λειτουργία της με όλο το προσωπικό και τους υπεργολάβους (δηλαδή δεν έκανε χρήση των ευεργετικών διατάξεων περί πληττόμενων επιχειρήσεων).
Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου
Ο Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου διεκδικεί 7.083.574 ευρώ. Όπως αναφέρει, εισέπραξε 29,47 εκατ. ευρώ (Ιανουάριος – Ιούνιος) έναντι 36,55 εκατ. ευρώ της πρόβλεψης.
Αυτοκινητόδρομος Μορέας
Ο Μορέας διεκδικεί 6.426.347 ευρώ. Όπως υποστηρίζει, η εταιρεία θα έπρεπε σύμφωνα με το χρηματοοικονομικό μοντέλο να εισπράξει 10,11 εκατ. ευρώ (Μάρτιος – Μάιος), ενώ εισέπραξε 3,68 εκατ. ευρώ.
Γέφυρα Α.Ε
Η Γέφυρα Α.Ε. διεκδικεί 5.895.000 ευρώ. Όπως σημειώνει, τα έσοδα από τα διόδια (Ιανουάριος – Ιούνιος) ήταν 13,59 εκατ. ευρώ έναντι 19,49 της πρόβλεψης.
Κεντρική Οδός
Η Κεντρική Οδός διεκδικεί 1.937.765 εκατ. ευρώ. Οπως αναφέρει, εισέπραξε 6,98 εκατ. ευρώ από διόδια έναντι 8,91 εκατ. ευρώ της πρόβλεψης.
Το Δημόσιο αναγνωρίζει απώλειες στο διάστημα Μαρτίου – Μαΐου
Από την πλευρά του το Δημόσιο αρχικά υποστήριξε ότι είχε το δικαίωμα, από τη σύμβαση παραχώρησης, να ζητήσει περιορισμούς στις μετακινήσεις για λόγους εθνικού συμφέροντος, αναγνωρίζοντας ότι με την επιλογή αυτή πρέπει να καταβάλει αποζημίωση, όμως:
- Aπέρριψε εξαρχής τις διεκδικήσεις της Αττικής Οδού και του Μορέα, σημειώνοντας ότι καλύπτονται από το ασφαλιστικό τους συμβόλαιο για περίπτωση πανδημίας. Οι δύο εταιρείες υποστήριξαν ότι “σύμφωνα με την ενημέρωση που έχουμε, μεγάλος αριθμός ασφαλιστών που παρέχουν κάλυψη έναντι διακοπής εργασιών, απορρίπτουν τις απαιτήσεις”.
- Με το σκεπτικό ότι δεν υπάρχει φυσική ζημία ή ότι το ασφαλιστήριο συμβόλαιο προορίζεται να παρέχει κάλυψη για την εμφάνιση μιας ασθένειας που υπέστησαν άτομα εντός των εγκαταστάσεων της καλυπτόμενης επιχείρησης και δεν είχε ποτέ σκοπό να ανταποκριθεί σε μια πανδημία, που πλήττει ολόκληρες κοινωνίες και την παγκόσμια οικονομία.
- Δεν επιθυμεί να αναγνωρίσει διεκδικήσεις εκτός του διαστήματος της «βαριάς» καραντίνας (Μάρτιος-Μάιος), καθώς σε αντίθετη περίπτωση μπορεί να βρεθεί αντιμέτωπο με συνεχείς νέες διεκδικήσεις. Επίσης θα ζητήσει να συνυπολογιστεί για τη μείωση των αποζημιώσεων η εξοικονόμηση που είχαν οι κοινοπραξίες εντασσόμενες στις διατάξεις περί πληττόμενων επιχειρήσεων.
Το Δημόσιο ζήτησε ως προς τα ποσά που διεκδικούν οι παραχωρησιούχοι, τον τρόπο υπολογισμού, αλλά και τις ασφαλιστικές καλύψεις, ενώ για τα ακριβή νούμερα θα πρέπει να μελετηθεί το χρηματοοικονομικό μοντέλο του κάθε έργου και να γίνουν συγκρίσεις και με την κυκλοφορία της αντίστοιχης περσινής περιόδου προκειμένου να εξαχθούν ασφαλή και τεκμηριωμένα συμπεράσματα.
Πηγές επισημαίνουν πως δεν γίνεται οι εταιρείες παραχώρησης να καταβάλλουν ετησίως στις ασφαλιστικές εταιρία περισσότερα από 2 εκατ. ευρώ για κάλυψη έναντι κινδύνων και αυτές να μεταφέρουν το πρόβλημα στο Δημόσιο, ενώ τονίζουν πως εφόσον δεν υπάρχει συμφωνία μεταξύ παραχωρησιούχων και ασφαλιστικών εταιριών, οι διαφορές θα επιλυθούν στα δικαστήρια και το Δημόσιο θα κάνει παρέμβαση, εφόσον έχει έννομο συμφέρον.
Οι υπηρεσίες του Δημοσίου έχουν μελετήσει τις συμβάσεις και τις προβλέψεις των ασφαλιστηρίων συμβολαίων που έχει υπογράψει η κάθε παραχώρηση. Σύμφωνα με πληροφορίες, από τον έλεγχο αυτό προκύπτει ότι μόνο η Αττική Οδός και ο Αυτοκινητόδρομος Μορέας έχουν ενσωματώσει κινδύνους πανδημίας στα συμβόλαιά τους, κάτι που τους επιτρέπει να διεκδικήσουν απευθείας αποζημιώσεις από τις ασφαλιστικές εταιρείες.
Το Δημόσιο θα επιδιώξει να υπάρξει συμβιβασμός και να μην οδηγηθούν οι διεκδικήσεις σε νέες διαιτησίες. Απορρίπτει όμως κατηγορηματικά το ενδεχόμενο παράτασης οποιασδήποτε σύμβασης παραχώρησης έναντι της καταβολής των αποζημιώσεων, αφού σύμφωνα με πληροφορίες η Αττική Οδός το έθεσε ανεπίσημα στο “τραπέζι”.
Ανωτέρα βία
Σύμφωνα με τους παραχωρησιούχους, το Δημόσιο έλαβε ήδη από τον Φεβρουάριο μέτρα για τον περιορισμό της εξάπλωσης της πανδημίας και από τις 20 Μαρτίου έως τις 3 Μαΐου απαγόρευσε τις μετακινήσεις πλην ελαχίστων εξαιρέσεων.
Κατόπιν και έως τις 18 Μαΐου ίσχυσε περιορισμός για τις μετακινήσεις εκτός περιφερειακής ενότητας. Παράλληλα, τέθηκαν περιορισμοί στην είσοδο πολιτών εκτός Ε.Ε. και Ζώνης Σένγκεν. Επομένως, αναφέρουν, πρόκειται για “γεγονός ανωτέρας βίας” το οποίο οι παραχωρησιούχοι δεν μπορούσαν να έχουν προβλέψει και βάσει των συμβάσεων παραχώρησης αποτελεί τη βάση αποζημίωσης.