Εισαγωγή
Πάμε να κάνουμε μια βόλτα πίσω στον χρόνο. Ένα «τσικ» πριν την 30ετια. Φαντάζομαι περνάνε εκατοντάδες καρέ μπροστά από τα μάτια σου: ο κοσμάκης να τρώει ψωμί από την ΠΑΣΟΚαρα (το οποίο ψωμί αποδείχθηκε δανεικό και τοκισμένο στο 1000%), ΠΑΣΟΚαρα να ευχαριστεί τους Αμερικανούς για τα Ίμια, οι Αμερικανοί να κάνουν «πέσιμο» σε Ιράκ και Σερβία, ο πλανήτης να τους κράζει με παραλλαγές του «φονιάδες των λαών» και παράλληλα να τους αποθεώνει για το «Βaywatch» (Καρολάιν μόνο), τα «Φιλαράκια», το «Τerminator 2» (έπος) και τον «Τιτανικό».
O Παναθηναϊκός να πηγαίνει στους «4» του Ch. League με την κατεβασιά του Δώνη, η ΑΕΚ να παίρνει πρωτάθλημα, ο Γεωργάτος να έχει μαλλιά.
Στον χώρο του αυτοκινήτου οι εξελίξεις ήταν το ίδιο κοσμοϊστορικές. Το «ιντζέκσιον» είχε στείλει τα καρμπυρατέρ στον πάγκο, οι καταλύτες με την αμόλυβδη βενζίνη σιγά-σιγά μας συστήνονταν, τα σηματάκια «ABS» και «16V» κοσμούσαν το πίσω μέρος υπερήφανων και ακριβών κατασκευών, οι αερόσακοι κρύβονταν πίσω από τεράστια και άκομψα τιμόνια 4 ακτίνων με την ένδειξη «SRS Airbag».
Και σε μια γωνιά του ευρωπαϊκού Νότου, πλησίον της Μεσογείου, μια μικρούλα αγορά να κάνει την επανάστασή της. Με τον σκόπελο των τεκμηρίων, αλλά και με μεγάλη όρεξη για νέα αυτοκίνητα. Με αυτά θα ασχοληθούμε σήμερα. Με μοντέλα τα οποία πετυχαίνεις στον δρόμο και πηγαίνεις στα νεανικά – σχολικά σου χρόνια. Προφανώς, υπεραυτοκίνητα όπως η Ferrari F50 και Lamborghini Diablo, αλλά και «διαμάντια» όπως το Subaru SVX και Mazda Eunos Cosmo δεν τα συναντάς, όμως θα τα δεις σύντομα σε δικές τους λίστες. Επίσης, το άρθρο δεν είναι by the book. Πρόκειται δηλαδή για μοντέλα που το μυαλό έχει ταυτίσει με τα 90’s. Η Alfa Romeo 156 και το Honda S2000, για παράδειγμα, παρουσιάστηκαν το 1998 αλλά είναι περισσότερο ταυτισμένα με το νέο μιλένιουμ.
Επειδή είναι πολλά τα αμάξια, Άρη, και δεν θέλω να γίνεις “ζάντα” από το διάβασμα, θα τα δεις σε 2 μέρη. Λίγα λόγια με αναμνήσεις φορτωμένα. Άνοιξε ένα κουτάκι Sprite με τον Fido Dido, βάλε να παίζουν Offspring και φύγαμε!
Alfa Romeo 33 Imola / 155 / GTV
Αυτό το «Imola»… Πολύ γούρικο. Η συγκεκριμένη 33 παρουσιάστηκε πρώτη από μια σειρά ειδικών εκδόσεων της 2ης γενιάς, οι οποίες είχαν σκοπό να ξεπροβοδίσουν την μικρομεσαία Alfa Romeo στο κατώφλι της αντικατάστασης από την 146. Ο 1.400αρης boxer δεν «χάριζε κάστανα» στον ανταγωνισμό (ούτε στα συνεργεία), όντας από τα δυνατότερα μοτέρ της κατηγορίας (90 ίπποι, οι οποίοι άργησαν κάποια χρόνια να έρθουν από άλλες περιοχές) και συνδυαζόμενος άψογα με την ανάρτηση και το πρόθυμο σασί. Σε πείσμα της φήμης και του ιστορικού, υπάρχουν αρκετές που κυκλοφορούν ακόμα.
Η 155, από την άλλη, αποτελεί μία από τις πλέον λιθοβολημένες Ιταλίδες. Ανέλαβε να διαδεχθεί την 75, εγκαταλείποντας την πίσω κίνηση. Δεν ήθελε και πολύ ο Alfisti. Παρόλα αυτά, ήταν ένα καθόλα αξιόλογο αυτοκίνητο. Κλασική ιταλική συνταγή «ντιζάιν/συμπεριφορά πρώτα – αξιοπιστία έχει ο Θεός», άφησε κληρονομιά την «Integrale πολυτελείας» (Q4) και φυσικά την αλησμόνητη V6 ti. Επίσης, αυτό. Kαι αυτό
Εξίσου αξέχαστη και ακόμα ποθητή, η τελευταία (πλην GTA) πραγματική Alfa πριν τον ερχομό της Giulia. O 2λιτρος υπερτροφοδοτούμενος V6 ήταν ο ιδανικός sidekick για τον 3λιτρο (και μετέπειτα 3.2) «Βusso», η ανάρτηση «αίλουρος» στις στροφές, τα φρένα κορυφαία και η εμφάνιση… Αφήνεις την καρδιά να μιλήσει.
Audi A3 Turbo / A4 Turbo Quatrro / S8
To «εικόνισμα» των βελτιωτών. Το τοτέμ της tuning κουλτούρας. Ο διαβόητος 1.8 20VT έμαθε να περπατάει στην κοιλάδα του cult κάτω από το καπό του πρώτου Α3. Με 150 ίππους αρχική ισχύ, υπήρξαν αρκετοί που ψάχτηκαν με τα –τότε νεογνά- 1α και 2α στάδια προετοιμάζοντας το έδαφος για το «μπαμ» του S3 στα 00’s.
Πριν από αυτό, υπήρχε ένα άλλο τετρακίνητο Audi που «εκτελούσε» σε στροφές και ευθείες. Για την ακρίβεια, το έκανε και καλύτερα ελέω μεγαλύτερου μεταξονίου και «ορθόδοξου» Quattro. To A4 ήταν ένα από τα πρώτα ολοκληρωμένα mainstream sportsedans, έχοντας 180 ίππους και ίσως το καλύτερο σύστημα 4wd της εποχής (για γήινα μιλάμε, το ATTESA και το SH-AWD προφανώς εξαιρούνται). Σύμφωνοι, το τιμόνι ήταν «Βούδας» και η γενικότερη αίσθηση που σου άφηνε ήταν αυτή της στυγνής αποτελεσματικότητας. H αξία του, ωστόσο, είναι αδιαμφισβήτητη.
Δεν ισχύει το ίδιο για την τελευταία θέση στο βάθρο. Δεν θα κρυφτώ. Ήθελα να συμπεριλάβω το S2. Πνευματικός διάδοχος του «μνημείου» Quattro Coupe, μυώδης εμφάνιση κι η βραχνιασμένη μελωδία του 5κύλινδρου 2.2 έγειραν, αρχικά, τη ζυγαριά προς το μέρος του.
Ωστόσο ο ατμοσφαιρικός V8 των 4.2 λίτρων, το εξ’ ολοκλήρου αλουμινένιο πλαίσιο (μαζί με το NSX είχαν την αποκλειστικότητα της εποχής), η ευελιξία του που έκανε την S-Class να μοιάζει με πλοίο, αλλά και η παρακάτω σκηνή ισοσκέλισαν την κατάσταση και έδωσαν τη νίκη στο πρώτο S8.
BMW 750 / 840 / M5 E39
Φυσικά και η BMW δεν ήταν καμιά χθεσινή στο θέμα των δυναμικών χαρακτηριστικών. Η Σειρά 7 με κωδικό Ε38 ήταν «απόλυτο μηχάνημα οδήγησης» δεδομένης της κατηγορίας και των κιλών της, έχοντας για μοτέρ την «καρδιά» της McLaren F1. Η 750 αποτέλεσε instant dream car μετά τον πρωταγωνιστικό της ρόλο στο «Tomorrow Never Dies», όπου ο Pierce Brosnan την «έστιβε» από το κινητό του τηλέφωνο.
20 χρόνια μετά, η 7αρα και η 5αρα δίνουν στους οδηγούς τους την ίδια δυνατότητα (μέχρι ενός σημείου). Οι περισσότερες «38αρες» που κυκλοφορούν είναι 728 βέβαια, αλλά ουδόλως μας πειράζει.
Για την «8αρα» δεν υπάρχει επαρκής ευρύτητα λόγου. Κοντά 9 χρονών ήμουν όταν την πρωτοείδα, αμέσως μετά από ένα επεισόδιο του «ΚΙΤΤ». Η σύγχυση ήταν αναμενόμενη. Το «σημάδεμα» επίσης. Η ομορφότερη κι εντυπωσιακότερη «Μπέμπα» μέχρι σήμερα. Ο 8κύλινδρος των 4,4 λίτρων, που είναι και πολύ ευκολότερο να τον βρεις με χειροκίνητο κιβώτιο, κερδίζει τα credits έναντι του μεγαλύτερου και πολυθρύλητου αδερφού.
Την «39αρα», από την άλλη, την πετυχαίνεις άνετα. Περισσότερο ως μετατροπή «Μ-κάτι» (στα πρότυπα της Μ316), σπάνια original, η τρίτη γενιά της Μ5 ανέβασε το επίπεδο στον χώρο των υπερ-σεντάν. Για την ακρίβεια, το καθόρισε. Ακόμα και σήμερα το στίγμα της δεν έχει ξεθωριάσει στο ελάχιστο, μνημονεύεται ως ένα από τα πιο επιδραστικά μοντέλα και θεωρείται πρότυπο δυναμικής συμπεριφοράς. Προσωπική γνώμη και βαριά δήλωση: το καλύτερο / πιο ολοκληρωμένο αυτοκίνητο που έχει υπάρξει.
Chrysler Stratus
Αν ήθελες να «γλιτώσεις» από τους Γερμανούς στα 90’s δεν έβλεπες ούτε σε «τριπαρισμένο» όνειρο την ποικιλία που συναντάς σήμερα. Τα Volvo ήταν οικογενειακές «κούτες», τα Lexus λουσάτα Toyota και τα αμερικάνικα έπαιζαν σε «χαλασμένα τρανζίστορ». Η ποιότητα κατασκευής κοντράριζε αυτή των κατασκευών από τα ΙΚΕΑ, οι επιδόσεις θύμιζαν κόντρα του Bolt με τον Φίλη, η οδική συμπεριφορά υλικό για σκίτσο του Αρκά. Κοντολογίς, η Αμερική απασχολούσε τη Γερμανία όσο ένα σέντερ μπακ των Τρικάλων τον Ιμπραΐμοβιτς.
Στη σχεδίαση, όμως, έκαναν την πολυπόθητη διαφορά. Το Stratus ήταν το εισιτήριο για μια θέση first class με προορισμό την διαφορετικότητα. Πλήρης εξοπλισμός, μποέμ και πληθωρική εμφάνιση μαζί με το «Pentastar» στο καπό. Δεν πήγαινε βήμα, βέβαια, αλλά δεν χρειάζεται να είσαι γρήγορος για να ξεχωρίζεις. Ίσα – ίσα, δίνεις περισσότερο χρόνο στους άλλους να σε θαυμάζουν.
Citroen ZX Volcane / Saxo VTS / Xantia Activa
Το ΖΧ το αγαπήσαμε –θέλοντας και μη- με τον αειθαλή ΤU 1.4 των 75 ίππων κάτω από το καπό. Οι «προχωρημένοι» μπορούσαν να ψάξουν τροπέτο από κάποιο Peugeot 205 GTi, τακτική που εφάρμοσε εργοστασιακά η ίδια η Citroen. Τα 130 άλογα του 1.900αρη κινητήρα «απογείωναν» τα μόλις 930 κιλά του αμαξώματος, ενώ ήταν και πολύ πιο προσιτό οδηγικά από το 205. Βασικά, μαζί με την ντίζελ έκδοση των 90 ίππων, ήταν από τα πρώτα – για να μην πω «το πρώτο» – οικογενειακό hot hatch. Για τους πιο «σκληρούς», υπήρχε το GTi με το μοτέρ του 306 Race και τα «φουσκωμένα» φτερά. Έκανε χαμό και στους αγώνες, κερδίζοντας 3 σερί χρονιές (94-96) το αυθεντικό Paris – Dakar.
To Saxo VTS,αν δεν βγήκες από κρυοστάση α λα Demolition Man, το ‘χεις λουστεί. Για σχεδόν δυο δεκαετίες βρισκόταν παντού: σε «στέκια», σε βουνά, στους αγώνες, σε φαναρτζίδικα. Κατά 99% με ΦΠΕ και I.C.E. made in Tsiaras Sound System.
H «Ξανθιά» αντίθετα ήταν πολύ πιο ήπιων τόνων. Τόσο που της στοίχισε μια επιτυχημένη καριέρα. Ο 2λιτρος τούρμπο απέδιδε 150 ίππους, αλλά δεν ήταν ιδιαίτερα δεκτικός στο tuning. Ούτε πολύ αξιόπιστος. Η υδροπνευματική (ελαιοπνευματική τη λέγαμε) ανάρτηση έβαζε σε ράγες το αυτοκίνητο, ντροπιάζοντας σχεδόν οτιδήποτε «ψαχνόταν» σε στριφτερές αναζητήσεις. Σε skidpad και σλάλομ είχε επικρατήσει της Supra, αλλά τέτοια «θαύματα» ζητούν ανταλλάγματα. Στην προκειμένη, σχολαστική συντήρηση σε σημείο ψυχαναγκασμού. Διαφορετικά, το κοινό υδραυλικό σύστημα τιμονιού – ανάρτησης – φρένων κατέβαινε σε απεργία διαρκείας, αφήνοντας την Xantia ακινητοποιημένη να ξύνει την άσφαλτο με την ουρά της. Από τα πιο επιτυχημένα και «επικίνδυνα» περιπολικά της Άμεσης Δράσης, μαζί με το Primera GT.
Dodge Dakota
Από το 1995 και μετά, ένα ήταν το «αγροτικό» που ήθελαν όλοι. Αυτή η «διακριτική» κατασκευή
Επειδή, όμως, Texas Ranger γινόμασταν μόνο στις Απόκριες, βολευόμασταν με το Dakota. Ο «πιτσιρίκος» συγγενής του Ram πούλησε απροσδόκητα πολύ για τα κυβικά του, ευνοούμενο από τις φοροελαφρύνσεις που εξασφάλιζε το αυτοκόλλητο «έδρα τάδε» στα πλαϊνά της καρότσας.
Τα 180 άλογα από 3.900 βενζινοκίνητα κυβικά δεν λένε πολλά σήμερα, αλλά όταν τα συγκρίνεις με τα 90 και τα 110 του τότε ανταγωνισμού, έχεις ένα κτηνάκι στα χέρια σου. Εν έτει 2017 συνεχίζει την καριέρα του ως όχημα της Πυροσβεστικής και αξιόμαχο μέλος του στόλου πολλών ΟΤΑ.
Fiat Punto GT / Coupe / Barchetta
Για το Punto και τα Coupe τα έχουμε πει. Η «Βαρκούλα» πάλευε να σταθεί δίπλα τους, τόσο από άποψης «καρδιάς» όσο και από αυτή του status. Στον πρώτο τομέα δεν πλησίαζε καν. Στο δεύτερο κομμάτι, όμως, κατάφερε να δημιουργήσει το δικό της –μικρό- «ρεύμα».
Αποτέλεσε την καλύτερη αφορμή για λοιδορία στους Ιταλούς, καθώς η Mazda την ίδια περίοδο ξανάγραφε το εγχειρίδιο μιας κατηγορίας στην οποία οι γείτονες θεωρούνταν μάστορες. Η κίνηση μπροστά «χάλασε» πολλούς, το λιγόψυχο μπρίο σε σχέση με το φθηνότερο Punto GT άλλους τόσους. Η σχεδίαση, όμως, έσωσε τα προσχήματα και αποδείχθηκε διαχρονική.
Ford Escort RS Cosworth / Mondeo / Puma
Μια φτερούγα, ένας θρύλος. Το αρχετυπικό δείγμα που έρχεται στο μυαλό μόλις ακούσεις το όνομα «Cosworth». Η τετρακίνηση με τις πισωκίνητες ανησυχίες, το μνημειώδες lag της τουρμπίνας -και πάνω από όλα- το look κατευθείαν από τις κροκάλες του WRC γιγάντωσαν τον μύθο και χάρισαν στο «πρησμένο» Escort την συναισθηματική αθανασία.
Το Mondeo δεν έχει τόσο ρομαντικό υπόβαθρο, αλλά η συνεισφορά του στη διαμόρφωση των μελλοντικών Ford είναι δεδομένη. Προπομπός του New Edge Design που λάνσαρε το Focus, το Mondeo 2ης γενιάς ξεχώριζε για τα αμυγδαλωτά φανάρια που αγκάλιαζαν τις άκρες του πίσω μέρους και το δυναμικό του πρόσωπο. Οι χρωμιωμένες λεπτομέρειες στο περίγραμμα της μάσκας και στο προφίλ των παραθύρων έδιναν μια αύρα πολυτέλειας, ενώ συνολικά κέρδιζε τα βλέμματα στην κατηγορία.
Ίδια ιστορία και για το «γατάκι». Το Puma ήταν σχεδιασμένο με βάση το εντυπωσιακό αιλουροειδές, έχοντας ένα σχήμα που θύμιζε τη στάση επίθεσης, φώτα – μιμητές των ματιών και ζάντες – επιρροή από τις πατούσες του πούμα. Από ταχύτητα περισσότερο έφερνε σε κεραμιδόγατα, καθώς ακόμα και ο κορυφαίος της γκάμας 1.7 Ζetec των 125 ίππων δεν χαρακτηριζόταν «γαζωτής». Στις στροφές, όμως, ήταν πραγματικός «αίλουρος». Για να το διαλέγει ο Tiff Needell στα «σεμινάρια» του, κάτι θα ξέρει.
Honda CRX / Integra Type R / Prelude
Και για το CRX τα ‘χουμε πει. Ε, το Integra ήταν το πρότυπο του. Ο «καλός» της οικογένειας. Το καμάρι για το οποίο όλοι υπερηφανεύονται. Ακόμα κι αν ηλικιακά ήταν μικρότερος. Με δυο λόγια, ίσως το κορυφαίο μπροστοκίνητο όλων των εποχών.
Το Prelude έπαιζε τον ρόλο του ενδιάμεσου «σοφιστικέ». Αν το CRX ήταν ο οξύθυμος τσαμπουκάς που έπαιζε ταβερνόξυλο και το Integra ο Ολυμπιονίκης τζουντόκα, το «Πρελούδιο» αντιστοιχούσε στον απόφοιτο πανεπιστημίου με G5 στο Krav Maga. Το ανώτερο μοτέρ που έμπαινε είχε απόδοση 200 ίππων από 2,2 λίτρα, με αρκετά πιο ψύχραιμη αντιμετώπιση από το V-Tec. Στις στροφές «κένταγε» χωρίς πισταδόρικο στήσιμο και χρήση μπλοκέ, αλλά με τη χρήση προηγμένου συστήματος τετραδιεύθυνσης. Ως αποτέλεσμα, συνδύαζε την απαιτούμενη εγκράτεια για καθημερινή χρήση με την αποτελεσματικότητα όποτε χρειαζόταν να υπερασπιστεί την τιμή του «Η» σε κάποιο ορεινό πέρασμα.
Hyundai Atos / Coupe
Αν είσαι πιτσιρικάς, πιθανόν να γνωρίζεις τη Hyundai από το Getz και μετά. Τώρα έχει φτάσει να παράγει ανταγωνιστή της S-Class υπό τη σκέπη ξεχωριστού brand, ο οποίος τα πηγαίνει και πολύ καλά εμπορικά. Οι υπόλοιποι την έχουμε προλάβει να πλημμυρίζει τους ελληνικούς δρόμους με Accent και Atos, ενώ κάποιοι έχουμε κάνει χειρόφρενα με «σπασμένες δευτέρες» κι έχουμε γλιτώσει στο τσακ την τούμπα με το τελευταίο. ΘΑ CΕΒΕCΑΙ!
Ο «G-ATOS» (το ‘χεις καμαρώσει στο πορτμπαγκάζ πολλών) ζει και βασιλεύει ακόμα σήμερα, αποδεικνύοντας 2 τινά: ότι η κρίση –όπως κι η «ζουζού»- θερίζει και πως το Atos εκπλήρωσε στο πολλαπλάσιο τον σκοπό του. Ο οποίος δεν ήταν άλλος από την αβίαστη και αξιόπιστη μετακίνηση με το ελάχιστο δυνατό κόστος. Bonus ο θυμωμένος ήχος του 3κύλινδρου 4κύλινδρου 1.000αρη που σε ενημέρωνε για αλλαγή ταχύτητας όταν τον ζόριζες. Ξέχασα να σου πω: τα πρώτα δεν είχαν στροφόμετρο, οπότε πήγαινες καθαρά με το αυτί και τον ρυθμό.
To Coupe ήταν η μέρα σε σύγκριση με τη handling νύχτα του Atos. Καλοστημένο, με έναν «αλεξίσφαιρο» 1.600αρη 116 ίππων από το Lantra (το δεύτερο ισχυρότερο μοτέρ στα 1.6 λίτρα, πίσω μόνο από τα 120 του Twin Spark) και με μια σχεδίαση που έκλεβε καρδιές. Δεν ήταν Integra, ούτε GTV. Ήταν όμως το πιο τίμιο coupe της αγοράς.
Jaguar XK8
Τώρα ακούς «Jaguar» και σκέφτεσαι τα σκασίματα της F-Type, ίσως και κάποια πλάνα από την F-Pace σε χώμα. Δυόμιση δεκαετίες πίσω, ο «Ιαγουάρος» αποτελούσε την επιτομή του βρετανικού φλέγματος. Πρέσβης καλής θέλησης του δόγματος «I’m a Brit and I bloody love it».
Πληθωρικές γραμμές, αριστοκρατική παρουσία στον δρόμο, ξύλο και δέρμα παντού στο εσωτερικό, ένας «λόρδος» V8 4,0 λίτρων και 290 ίππων κάτω από το τεράστιο καπό. Με την προσθήκη κομπρέσορα πήγαινε στα 360 και καρφίτσωνε το σήμα «ΧΚR», αλλά ήταν φανερά εκτός χαρακτήρα.
Lancia Delta Integrale Evoluzione
Ξέρεις ότι σε κάθε άρθρο με rally specials ή 90’s ψοφάς να δεις μια συγκεκριμένη συνομοταξία θρύλων. Η Integrale είναι ο αρχηγός τους. Ο «Δον Κορλεόνε» μιας αλησμόνητης φαμίλιας που όμοια της δεν πρόκειται να ξαναδούμε. Δεν είμαι απόλυτος. Απλά πραγματιστής. Και αθεράπευτα ρομαντικός.
Lotus Elise
H βρετανική εταιρία ξεκίνησε «στραβά» στην έξοδο για την τελική ευθεία του 20ου αιώνα. Η μπροστοκίνητη αναβίωση της Elan ξενέρωσε τους πάντες, αφήνοντας την – εύθραυστη – Esprit να κρατάει τη σημαία με το έκκεντρο μόνη της.
Ευτυχώς, ήρθε η Elise να θυμίσει σε όλους – κυρίως στην ίδια τη Lotus – το όραμα του Colin Chapman. Πανάλαφρη (725 κιλά), ταχύτατη (0-100 χλμ/ώρα σε 5.8” με μόλις 120 άλογα), «νυστέρι» στις στροφές και τηλεπαθητική (στη σύνδεση με τον οδηγό της). Δεύτερη καλύτερη επιλογή, η Sport 160 που ανέβαζε επίπεδο τις επιδόσεις χωρίς να τις κάνει «νευρωτικές», όπως η Sport 190.
To be continued…