Να πούμε πρώτα τα τελείως απαραίτητα περί τετράχρονου κινητήρα. Ο τετράχρονος κινητήρας έχει ένα πολύ βασικό χαρακτηριστικό που τον κάνει να μοιάζει πάρα πολύ με το ελληνικό δημόσιο. Ένας δουλεύει και τρεις κοιτάνε. Ο τρίτος χρόνος κάνει όλη την δουλειά και οι άλλοι τρεις δημιουργούν τις συνθήκες για να μπορέσει να αποδώσει. Ευτυχώς όμως βρήκα το παρακάτω video για να μαθαίνουν οι νέοι και να θυμούνται οι παλιοί. Το ωραίο με αυτό το video είναι ότι έχει και διάγραμμα πίεσης – όγκου – θερμοκρασίας. Το άσχημο είναι ότι στην περιγραφή η φωνή μου θυμίζει μια ξινή φιλόλογο που είχα στο γυμνάσιο, καλή της ώρα όπου και να είναι.
https://www.youtube.com/watch?v=Y0f0dDJeeSU
Ανάφλεξη
Αφού είδες το video πάμε στην παιδική χαρά για κούνιες. Μην χαίρεσαι δεν θα κάνεις εσύ κούνια, εσύ θα σπρώχνεις. Βάζεις το ανιψάκι στην κούνια και εσύ σαν χαζοχαρούμενος θείος κάθεσαι από πίσω για να το σπρώχνεις. Το ΚΝΣ (Κάτω Νεκρό Σημείο) είναι όταν η κούνια είναι απέναντι, το ΑΝΣ (Άνω Νεκρό Σημείο) είναι όταν η κούνια είναι μπροστά σου. Το πότε αποφασίζεις να σπρώξεις είναι το timing της ανάφλεξης, το πότε τα χέρια σου σπρώχνουν είναι η πίεση της καύσης. Αν είσαι άπειρος στο κουνing θα έχεις την εντύπωση ότι θα πρέπει να συντονιστείς για να σπρώξεις όταν η κούνια είναι στο ΑΝΣ. Σαν πιο έμπειρος να σου πω ότι καλό είναι να αφήνεις την βαρύτητα να δουλέψει λίγο για σένα, το ιδανικό είναι 10 – 20 μοίρες μετά το ΑΝΣ. Το που ακριβώς πρέπει με ακρίβεια μοίρας, εξαρτάται από τον θάλαμο καύσης της κούνιας, τις στροφές και πάρα πολλά άλλα. Κάθε κούνια έχει το δικό της.
Στον ανθρώπινο οργανισμό από την στιγμή που θα πάρει μία απόφαση μέχρι την στιγμή που οι μύες θα την εκτελέσουν μεσολαβούν 3 δέκατα, 0,3 δευτερόλεπτα. Οποιαδήποτε αντίδραση κάτω από 3 δέκατα είναι αντανακλαστικό. Τα αντανακλαστικά δουλεύουν με “χάρτες” που είναι ήδη τυπωμένοι σε κάποιο συρτάρι του εγκεφάλου. Αυτό που κάνει η προπόνηση είναι να τελειοποιεί αυτούς τους χάρτες. Στην ECU του κινητήρα είναι περασμένοι οι χάρτες της ανάφλεξης. Αν θέλεις λοιπόν να σπρώξεις την κούνια 15 μοίρες μετά το ΑΝΣ πρέπει να πάρεις την απόφαση 3 δέκατα νωρίτερα. Στον κινητήρα η καθυστέρηση από την απόφαση μέχρι την εκτέλεση δεν οφείλεται στους νευρώνες, αλλά στην ταχύτητα του μετώπου της φλόγας. Η ταχύτητα δεν είναι σταθερή. Εξαρτάται από το είδος του καύσιμου (βενζίνη – πετρέλαιο – κηροζίνη) τα χαρακτηριστικά του καυσίμου, την θερμοκρασία, αν το μείγμα είναι πλούσιο ή φτωχό και πολλούς άλλους παράγοντες. Το κακό με τις κούνιες είναι ότι δεν ανεβάζουν πολλές στροφές, κυρίως γιατί τα ανιψάκια διαμαρτύρονται εύκολα. Άρα είναι δύσκολο να βάλεις προπορεία στην ανάφλεξη πριν το ΑΝΣ.
Οι κινητήρες όμως συνήθως τα πάνε καλύτερα από τις κούνιες. Αυτό που έχει σημασία είναι να βλέπεις τα πράγματα όπως είναι και όχι μέσω ενός καθρέφτη. Αυτό που έχει σημασία είναι η μέγιστη πίεση στον κύλινδρο να εμφανιστεί μετά το ΑΝΣ, στην μοίρα που έχει ορίσει ο κατασκευαστής. Το αν θα βάλεις αβάνς 10, 20,220 μοίρες πριν το ΑΝΣ είναι ο καθρέφτης που σου έλεγα. Το timing της ανάφλεξης με τις σημερινές ECU είναι από τα πράγματα που δεν μπορείς να πειράξεις και δεν έχει κανένα νόημα να το κάνεις. Είμαι σίγουρος ότι κάποιοι θα διαφωνήσουν με αυτό που λέω, μην νομίζεις και εγώ τις τελευταίες τρεις μέρες έκανα την καρδιά μου πέτρα και έπεσα στον κόσμο του Youtube για να βρω video για το άρθρο. Δυστυχώς όμως δεν βρήκα κάτι σοβαρό, αλλά από θεωρίες με πειραγμένα αβάνς από τις “Ναούμε ρέισινγκ” όλου του κόσμου άπειρα.
Κρουστική καύση
Ξέχνα για λίγο τις λέξεις αυτανάφλεξη, προανάφλεξη, πειράκια γιατί αυτή η “ορολογία” θα σε μπερδέψει. Κάνοντας χρήση της πενθήμερης ποιητικής άδειας που μου έδωσε ο autoblogger θα ορίσω τρεις καύσεις. Ομαλή, κρουστική και καταστρεπτική. Η ομαλή δεν χρειάζεται άλλη εξήγηση μετά την κούνια. Η κρουστική είναι η πιο διάσημη μιας εκτός του ότι ακούγεται της έχει αφιερωθεί και όλη η ορολογία. Συμβαίνει και στα δικά μας αυτοκίνητα αρκετά συχνά χωρίς να δημιουργεί προβλήματα. Ας πάμε στην ανάφλεξη του video. Η καύση ξεκινάει από την ακίδα του μπουζί και εξαπλώνεται ομαλά σε όλον τον θάλαμο. Η καύση προχωράει όπως όταν φουσκώνεις ένα μπαλόνι. Το στόμα μας είναι το μπουζί και φουσκώνουμε το μπαλόνι. Αυτό αρχίζει και μεγαλώνει ώσπου να καλύψει όλον τον θάλαμο καύσης. Η ταχύτητα με την οποία φουσκώνει το μπαλόνι είναι και η ταχύτητα του μετώπου της φλόγας. Όπως μεγαλώνει συμπιέζει περισσότερο το μείγμα στα άκρα του θαλάμου. Συμπίεση όπως βλέπεις και στο video σημαίνει αύξηση της θερμοκρασίας. Η ανάφλεξη του μίγματος στα άκρα πριν το φτάσει το μέτωπο της φλόγας λόγο υψηλής θερμοκρασίας είναι η κρουστική καύση. Σου έχω δύο καλά νέα από την κρουστική καύση. Το ένα είναι ότι σου βρήκα video που δεν είναι κρουστική καύση στην μηχανή μας αλλά είναι ενδεικτικό του εστί καύση.
Το άλλο είναι ότι οι κατασκευαστές έχουν προνοήσει και γενικά οι κινητήρες μας αντέχουν απροβλημάτιστα την σποραδική εμφάνιση. Αν είσαι χαζοπερίεργος σαν εμένα κάνε το εξής. Με τον κινητήρα στο ρελαντί πάτα τέρμα γκάζι, πριν φτάσουν οι στροφές ούτε 1500 άσε το γκάζι, μόλις πέσουν λίγο πριν τις χίλιες ξανά πάτα το τέρμα. Σε εμένα πάντως πιάνει και ακούγεται ο χαρακτηριστικός μεταλλικός ήχος της κρουστικής καύσης.
Όλα τα καύσιμα, από το πέλετ μέχρι την βενζίνη έχουν ένα οριακό σημείο θερμοκρασίας που αν το πιάσουν αυταναφλέγονται. Αυτό κάνει η πίεση στα άκρα του εμβόλου, ανεβάζει την θερμοκρασία και το μείγμα αυταναφλέγεται. Αυτό που κάνει η ECU είναι με το μικρόφωνο που έχει (knock sensor) να ακούει τον μεταλλικό ήχο που προκαλείται από τον συντονισμό του κορμού του κινητήρα και να διορθώνει το αβάνς με βήμα 3 μοιρών. Μπορεί να προκληθεί από ανομοιογενές μείγμα, από κάποια τοπική υπερθέρμανση με τον συνήθη ύποπτο να είναι οι βαλβίδες εξαγωγής ή γιατί κάποιος έπαιζε με την ECU. Η τοπική υπερθέρμανση συμβάλει με θερμοκρασία γύρω από την περιοχή όπου εμφανίζεται με συνέπεια όταν ξεκινήσει η καύση και δώσει και αυτή παραπάνω θερμοκρασία και να έχουμε αυτανάφλεξη. Ευτυχώς δεν είμαστε στην δεκαετία του ’80 που βάζανε λεπτότερες φλάντζες κεφαλής για να ανεβάσουν συμπίεση.
Καταστρεπτική ανάφλεξη
Ευτυχώς είναι ιδιαίτερα σπάνια. Σε αντίθεση με την κρουστική που εμφανίζεται τοπικά, μετά το ΑΝΣ και ακούγεται, η “καταστρεπτική” εμφανίζεται πριν το ΑΝΣ και δεν ακούγεται. Είναι κανονική ανάφλεξη πριν τον σπινθήρα. Προκαλείται από κάποιο ελαττωματικό μπεκ ή προβληματικό μπουζί που η ακίδα του έχει πυρώσει. Όταν είμαστε ακόμα στην φάση της συμπίεσης το μείγμα ή ο θάλαμος καύσης είναι σε τόσο κακά χάλια που έχει ως συνέπεια να έχουμε ανάφλεξη με την μέγιστη πίεση του κυλίνδρου να εμφανίζεται πριν το ΑΝΣ. Όπως καταλαβαίνεις το έμβολο κινείται ακόμα προς τα πάνω και η πίεση της ανάφλεξης δεν εμφανίζεται 10 – 20 μοίρες μετά το ΑΝΣ αλλά πριν το ΑΝΣ. Οι πιθανότητες είναι να καταλήξεις ή με στραβωμένη μπιέλα ή με ένα έμβολο που θα μοιάζει σαν να βγήκε κάποιο Alien από μέσα. Τα παλιά μαστόρια λέγανε την έκφραση ότι ο κινητήρας “πήρε ανάποδες” (στροφές). Όταν προσπαθούσαν να βάλουν μπρος ένα ταλαιπωρημένο κινητήρα, με την μίζα να προσπαθεί να δώσει στροφές, τα μείγματα λόγο καρμπιρατέρ να είναι στο περίπου, κάποιος κύλινδρος άρπαζε, ανέβαζε λίγο απότομα τις στροφές αλλά κάποιος άλλος μπερδευόταν και έκανε προανάφλεξη. Επειδή οι στροφές ήταν χαμηλές και ο κινητήρας μπέρδευε συνεχώς. Λόγο της προανάφλεξης έβλεπες στιγμιαία καυσαέρια να βγαίνουν από την βαλβίδα εισαγωγής. Έτσι γεννήθηκε η έκφραση “πήρε ανάποδες”.
Μετά το σημερινό άρθρο θέλω να πιστεύω ότι κατανόησες κάποια βασικά πράγματα και το πόσο επικίνδυνες μπορεί να είναι η “Ναούμε Ρέισινγκ”. Σου ξεκαθαρίζω ότι δεν έχω κανένα θέμα αν θέλεις να πιστεύεις στον Άι Βασίλη, είναι προσωπικό σου ζήτημα. Αν θέλεις μπορείς και να πιστεύεις ότι σε ένα ατμοσφαιρικό κινητήρα μπορείς να πας στην “Ναούμε ρέσινγκ” και με ένα προγραμματάκι να πάρεις 20 άλογα. Το ξέρω ότι πρόκειται για μια βιομηχανία που τα τελευταία σχεδόν 20 χρόνια ισχυρίζεται ότι μπορεί να το κάνει βγάζοντας πολλά χρήματα αλλά το ίδιο κάνουν και οι αστρολόγοι. Οι turbo κινητήρες είναι άλλη ιστορία. Εκεί με προσοχή και ένα σωστό επαγγελματία μπορείς να πάρεις κάποια άλογα χωρίς κανένα πρόβλημα.