Καταρχήν χρόνια πολλά και καλή χρονιά σε όλους με υγεία για εσάς και τους αγαπημένους σας! Υγεία, κουράγιο και υπομονή για να ξεπερνάμε όλα τα εμπόδια. Μιας και είναι το πρώτο άρθρο της χρονιάς είπα να αφορά κάτι πραγματικά δυνατό, κυριολεκτικά και μεταφορικά. Και τι πιο δυνατό από την Porsche 917/30;
Η Porsche 917 και το LeMans
Για τους περισσότερους από εσάς, η Porsche 917 είναι ένα όνομα ταυτισμένο με το Le Mans. Όμως η ιστορία του συγκεκριμένου αγωνιστικού δεν σταμάτησε εκεί. Μπορεί να άλλαξε περιβολή, μπορεί να άλλαξε λίγο και το όνομά του αλλά στην ουσία έμεινε ίδιο. Και όταν αναφέρομαι στην ουσία της 917 εννοώ την ικανότητά της να κερδίζει αγώνες. Πριν όμως αναλύσουμε σε βάθος την 917/30, ας κάνουμε μία μικρή αναδρομή στην ιστορία καθώς βρίσκω ότι βοηθάει στο να δούμε την «μεγάλη εικόνα».
Για να μειώσει τις ολοένα αυξανόμενες ταχύτητες που ανέπτυσσαν τα πρωτότυπα, η FIA –για την ακρίβεια, η Commission Sportive Internationale, το παρακλάδι της FIA που ασχολούνταν με τα πρωταθλήματα- επέβαλε ανώτατο όριο στην χωρητικότητα των κινητήρων των Group 6 πρωτοτύπων. Το όριο αυτό ορίστηκε στα 3 λίτρα –δεν είναι τυχαίο το όριο, εκείνη την εποχή η FIA ήθελε να προσελκύσει και κατασκευαστές κινητήρων F1- και θα ίσχυε από το 1968 έως το 1971. Παράλληλα με το Group 6, η FIA επέτρεψε και την συμμετοχή πεντάλιτρων sports cars (προσοχή, όχι πρωτοτύπων αλλά αμαξιών παραγωγής) που εντάσσονταν στο Group 4. Για να ενταχθεί ένα sports car στο Group 4 υπήρχε ένα ελάχιστο παραγωγής που στην αρχή ήταν 50 αμάξια αλλά στη συνέχεια έπεσε στα 25. Η Porsche εκμεταλλεύτηκε αυτόν τον κανόνα και σε 10 μόλις μήνες σχεδίασε και κατασκεύασε την 917, ένα sports car που εντασσόταν στο Group 4 με κινητήρα 4,5 λίτρων. Για να μην πολυλογώ, με την 917, η Porsche κέρδισε τις 24 ώρες του Le Mans το 1970 και το 1971.
Η μετάβαση στο Can-Am
Στα τέλη του 1971 όμως οι κανονισμοί άλλαξαν και η coupe 917 δεν ήταν πλέον σε θέση να συμμετέχει στο παγκόσμιο πρωτάθλημα. Έτσι ο Γερμανός κατασκευαστής αποφάσισε να αλλάξει όχι μόνο πρωτάθλημα αλλά και ήπειρο και να ρίξει όλο το βάρος του σε ένα αγωνιστικό που θα πληρούσε τις προδιαγραφές για το Group 7. Και Group 7 σημαίνει CanAm! Μία παρένθεση εδώ. Για να είμαι απόλυτα ειλικρινής, δεν είχα την παραμικρή ιδέα για το τι σημαίνει Group 7 και CanAm. Ψάχνοντας και βρίσκοντας ανακάλυψα τον θαυμαστό κόσμο του Canadian American Challenge Cup ή Can-Am. Το πρωτάθλημα ξεκίνησε για να φιλοξενεί αγωνιστικά του Group 7 και έως και σήμερα είναι το πλησιέστερο που έχει φτάσει ποτέ ένα πρωτάθλημα στο “anything goes”! Κανένας περιορισμός στην χωρητικότητα των κινητήρων (με ή χωρίς υπερτροφοδότηση) και σχεδόν κανένας κανονισμός στην αεροδυναμική. Αν το αμάξι είχε κάθισμα, αμάξωμα που να περικλείει τις ρόδες και πληρούσε τους κανονισμούς ασφαλείας, ήταν νόμιμο! Φανταστείτε το Group B σε πίστα. Εντυπωσιακά πράγματα. Ας μην παρασύρομαι όμως… Η Porsche έτρεχε στο CanAm μέσω κάποιων ιδιωτικών συμμετοχών αλλά για το 1971 θα ήταν η πρώτη χρονιά που θα κατασκεύαζε αγωνιστικό συγκεκριμένα για τον θεσμό. Και τι αγωνιστικό ήταν αυτό!
Η spyder πλέον 917/10 έκανε το ντεμπούτο της κάποιους αγώνες μέσα στη σεζόν του 1971 και ένα πράγμα έγινε εμφανές αμέσως: Δεν είχε την απαραίτητη ιπποδύναμη για να τα βάλει με τις McLaren που τότε μονοπωλούσαν το πρωτάθλημα όμως μέσω αυτής της μισής χρονιάς βγήκαν κάποια ενδιαφέροντα συμπεράσματα. Έτσι με το τέλος της σεζόν, δύο επιλογές υπήρχαν για τους Γερμανούς. Η μία ήταν να κατασκευάσουν μία 16κύλινδρη ατμοσφαιρική εκδοχή του ήδη υπάρχοντος πεντάλιτρου 12κύλινδρου ή να υπερτροφοδοτήσουν τον κινητήρα έτσι όπως είναι. Μην γελιέστε όμως, το να τοποθετήσεις turbo εκείνη την εποχή δεν ήταν και το πιο απλό πράγμα στον κόσμο. Από τις αρχές του 1920, τα αυτοκίνητα ήταν είτε «ατμοσφαιρικά» είτε υπερτροφοδοτούμενα με υπερσυμπιεστή που έπαιρνε κίνηση από τον στρόφαλο. Τα turbo ήταν πραγματικά στο περιθώριο και άρα άγνωστο πώς συμπεριφέρονται. Επίτηδες δεν θα σας αναφέρω τεχνικά χαρακτηριστικά για την 917/10Κ –έτσι ονομάστηκε η υπερτροφοδοτούμενη εκδοχή της 917/10 που έτρεξε το 1972- για να μην σας κουράσω, παρά μόνο το γεγονός ότι νίκησε επιδεικτικά τις McLarens, τις Lola και τα Shadows και κατέκτησε τόσο το πρωτάθλημα κατασκευαστών όσο και το οδηγών με τον George Follmer.
H γέννηση του τέρατος
Και φτάνουμε στο 1973. Παρότι όπως προανέφερα η Porsche επικράτησε των υπόλοιπων κατασκευαστών την προηγούμενη χρονιά, συνέχισε να εξελίσσει την 917. Ο διάδοχος της 917/10Κ ονομάστηκε 917/30 ή με το προσωνύμιο Turbo Panzer! Η βασική αρχιτεκτονική του κινητήρα παρέμεινε η ίδια. Επίπεδος 12κύλινδρος με μπλοκ κατασκευασμένο από μαγνήσιο και κεφαλές από αλουμίνιο όμως η χωρητικότητά του αυξήθηκε από τα 5 λίτρα στα 5,4 και με την βοήθεια δύο Eberspacher turbos (απευθείας από κάποιο φορτηγό!) απέδιδε πλέον 1100 άλογα στις 7.800 σ.α.λ. και πάνω από 110 kgm ροπής στις 6.400 σ.α.λ. Και αυτό ήταν για τον αγώνα… Για τα δοκιμαστικά η ιπποδύναμη έφτανε σύμφωνα με πληροφορίες στα 1500 περίπου άλογα! Με τέτοιου είδους ιπποδύναμη όπως καταλαβαίνετε, οι επιδόσεις ήταν εξίσου απίστευτες: 1-100 km/h σε μόλις 2,1 δευτερόλεπτα, 0-160 km/h σε 3,9 και 0 -320 km/h σε 10,9. Είπε κανείς τίποτα;
Παράλληλα με την εξέλιξη του κινητήρα, παρόμοια εξέλιξη δέχθηκε όλο το αυτοκίνητο. Το chassis παρέμεινε αλουμινένιο space frame και το αμάξωμα σχεδόν εξολοκλήρου κατασκευασμένο από πλαστικό ενισχυμένο με υαλοβάμβακα για μείωση του βάρους προφανώς. Για τη σεζόν του 1973 οι δοκιμές που έκανε ο Donohue (οδηγός της Porsche στο CanAm) οδήγησαν στην επιμήκυνση του αμαξώματος για αυξημένη σταθερότητα και αύξηση της τελικής του ταχύτητας –σύμφωνα με πληροφορίες πλησίαζε τα 400 km/h-. Η ανάρτηση ήταν φυσικά ανεξάρτητη, με διπλά ψαλίδια στα άκρα και αντιστρεπτικές ράβδους εμπρός και πίσω. Με όλα αυτά, το βάρος του αμαξιού δεν ξεπερνούσε τα 850 κιλά! Η δύναμη του πανίσχυρου boxer πήγαινε μόνο στους πίσω τροχούς μέσω ενός τετρατάχυτου κιβωτίου ταχυτήτων και ενός διαφορικού περιορισμένης ολίσθησης…και ο θεός βοηθός!
Εκείνη την χρονιά, κανείς και τίποτα δεν μπόρεσε να σταματήσει τα turbo panzer και ο Donohue ανακηρύχτηκε πρωταθλητής. Ακριβώς αυτή η κυριαρχία όμως οδήγησε το CanAm σε πτώση. Κάποιοι κατασκευαστές αποσύρθηκαν και οι κερκίδες ποτέ δεν γέμισαν ξανά. Το πρωτάθλημα ήταν βαρετό παρότι η Porsche αποσύρθηκε και αυτή στα τέλη της σεζόν του 1973. Έτσι στα μέσα του 1974, το πρωτάθλημα σταμάτησε οριστικά.
Το κύκνειο άσμα
https://www.youtube.com/watch?v=jLlr1dN3E3g
Όμως η 917/30 με τον Donohue στα πηδάλια πάτησε για μία φορά ακόμα πίστα. Το 1975, η Porsche 917/30 ολοκλήρωσε τον γύρο στην Talladega με μέση ωριαία ταχύτητα 221,16 mph (356 km/h), ένας γύρος που ακόμα και τώρα κατατάσσεται πολύ ψηλά στη λίστα με τους ταχύτερους γύρους στη συγκεκριμένη πίστα.
Χαρακτηριστική είναι η ρήση του Donohue:
Aν μπορείς να κάνεις μαύρες γραμμές στην ευθεία από τη στιγμή που θα βγεις από μία στροφή έως το σημείο φρεναρίσματος της επόμενης στροφής, τότε έχεις αρκετή ιπποδύναμη.
Νομίζω αυτά τα λόγια περιγράφουν καλύτερα την Porsche 917/30, ίσως το πιο τρελό αγωνιστικό που πάτησε ποτέ πίστα…
[Πηγές: Conceptcarz, Porschebahn, Uuniquecarsmag, Supercars, Porsche, Wikipedia, Ultimatecarpage, Speedhunters]