Αντιμέτωπες με υψηλά πρόστιμα είναι η Γερμανία και η Γαλλία κι άλλα τέσσερα κράτη μέλη της ΕΕ για την παραβίαση της κοινοτικής νομοθεσίας για την μόλυνση του αέρα. Η Κομισιόν αποφάσισε να παραπέμψει τις Γερμανία, Γαλλία, Ουγγαρία, Ιταλία, Ρουμανία και Μ. Βρετανία στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Λόγος η παραβίαση των κριτηρίων που αφορούν την ποιότητα του αέρα στις πόλεις.
Το πρόβλημα της υψηλής ατμοσφαιρικής ρύπανσης σε πολλές γερμανικές πόλεις είναι γνωστό. Σήμερα η Κομισιόν αποφάσισε να αναλάβει δραστικότερα μέτρα παραπέμποντας τη Γερμανία μαζί άλλες πέντε ευρωπαϊκές χώρες (Γαλλία, Ουγγαρία, Ιταλία, Ρουμανία και Μ. Βρετανία) στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Παράλληλα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επέπληξε εκ νέου τη Γερμανία και άλλες χώρες για υπερβολικά διστακτική λήψη μέτρων σε συνάρτηση με το σκάνδαλο σε πετρελαιοκίνητα οχήματα της Volkswagen.
Η κίνηση αυτή πραγματοποιείται μετά τη σύνοδο κορυφής του Ιανουαρίου, κατά την οποία η Επιτροπή δήλωσε ότι θα σκληρύνει τη στάση της έναντι των κρατών μελών που εξακολουθούν να παραβιάζουν τους στόχους που θεσπίσθηκαν το 2005 και το 2010.
Η προσφυγή της Κομισιόν αφορά παραβίαση των ορίων εκπομπής οξειδίων του αζώτου που έχουν τεθεί από την ΕΕ και είναι δεσμευτικά για όλα τα κράτη-μέλη από το 2010. Ωστόσο, ακόμη και το 2017 τα όρια αυτά παραβιάστηκαν σε 66 γερμανικές πόλεις – μάλιστα στις 20 εξ αυτών σε πολύ μεγάλο βαθμό. Υπεύθυνα για αυτές τις παραβιάσεις θεωρούνται κατά κύριο λόγο τα πετρελαιοκίνητα αυτοκίνητα, ο αριθμός των οποίων σημείωνε διαρκή αύξηση τα τελευταία χρόνια. Μετά την αποκάλυψη του Dieselgate διαπιστώθηκε ξεκάθαρα ότι τα πετρελαιοκίνητα εκπέμπουν κατά την κίνηση στους δρόμους πολύ περισσότερους βλαβερούς ρύπους από ό,τι κατά τη διάρκεια των τεστ.
Η Κομισιόν είχε ήδη ξεκινήσει το 2015 διαδικασία παραβίασης των ευρωπαϊκών συνθηκών εναντίον της Γερμανίας και άλλων κρατών. Κατόπιν αυτού προειδοποίησε επανειλημμένα τις κυβερνήσεις των χωρών. Η γερμανική κυβέρνηση επιχείρησε να προβεί σε διορθωτικές κινήσεις με το λεγόμενο «άμεσο πρόγραμμα για καθαρό αέρα». Στη γερμανική σύνοδο κορυφής για το ντίζελ το 2017 η γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία δεσμεύθηκε να επικαιροποιήσει το λογισμικό των πετρελαιοκίνητων οχημάτων προκειμένου να μειώσει τις βλαβερές εκπομπές κατά 25%-30%. Παρόλα αυτά δεν στάθηκε εφικτό να τηρηθούν τα όρια εκπομπών.
Οι λόγοι
Η Γαλλία, η Γερμανία και η Βρετανία παραπέμπονται στο δικαστήριο επειδή δεν τήρησαν τα όρια για το διοξείδιο του αζώτου, που εκλύεται από τις εξατμίσεις. Η Ουγγαρία, η Ιταλία και η Ρουμανία δεν τήρησαν τις προδιαγραφές για τα επίπεδα των αιωρούμενων μικροσωματιδίων, των υλικών εκείνων (σκόνη, καπνός, αιθάλη, γύρη) που είναι με φυσικό τρόπο παρόντα στον αέρα, όμως η συγκέντρωσή τους αυξάνεται από τη ρύπανση.
Η Επιτροπή είναι υποχρεωμένη να συμπεράνει πως, στην περίπτωση των έξι κρατών μελών, τα πρόσθετα μέτρα που προτάθηκαν δεν επαρκούν για να υπάρξει το συντομότερο δυνατόν συμμόρφωση με τις προδιαγραφές για την ποιότητα του αέρα,
δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου ο επίτροπος της ΕΕ αρμόδιος για το Περιβάλλον Καρμένου Βέλα.
Η Ισπανία, η Σλοβακία και η Τσεχία απέφυγαν το δικαστήριο καθώς υποσχέθηκαν μέτρα που θα τους επιτρέψουν να συμμορφωθούν με τους κανόνες της ΕΕ για την ποιότητα του αέρα.
Κομισιόν: Μαζικές γερμανικές παραλείψεις στο Dieselgate
Σε μια δεύτερη διαδικασία που ενεργοποίησε η Κομισιόν κατά της Γερμανίας το 2016, επιρρίπτονται στη γερμανική κυβέρνηση μαζικές παραλείψεις στο θέμα του σκανδάλου ρύπων. Μεταξύ άλλων το Βερολίνο κατηγορείται ότι δεν επέβαλε κυρώσεις στην VW για την παραποίηση στις τιμές των εκπομπών ρύπων, αλλά και δεν διασφάλισε να υπάρχει επαρκής εποπτεία προκειμένου να τηρούνται οι ισχύουσες προδιαγραφές από τις αυτοκινητοβιομηχανίες.
Οι προσφυγές ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου δεν είναι πάντως κάτι το ασυνήθιστο. Σε περίπτωση που οι προειδοποιήσεις και επιπλήξεις δεν αποδειχθούν επαρκές μέτρο, οι προσφυγές αποτελεί κατά κανόνα το επόμενο βήμα προκειμένου να επιλυθεί το νομικό ζήτημα. Σε περίπτωση που η Γερμανία δεν δικαιωθεί από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, η Κομισιόν μπορεί –σε μια ακόλουθη νομική διαδικασία- να επιβάλει υψηλά πρόστιμα στη χώρα.
Πάντως το παρόν βήμα ήδη εντείνει αισθητά τις πολιτικές πιέσεις προς τη γερμανική κυβέρνηση ώστε να λάβει δραστικά μέτρα ενάντια στις υψηλές τιμές ατμοσφαιρικής ρύπανσης σε αρκετές πόλεις, αλλά και για να περιορίσει τη ρύπανση που προκαλούν τα πετρελαιοκίνητα αυτοκίνητα. Ειδικοί συγκοινωνιολόγοι διακρίνουν δύο δυνητικές βραχυπρόθεσμες λύσεις: Είτε κατάλληλες τροποποιήσεις στα πετρελαιοκίνητα για μείωση των βλαβερών ρύπων είτε απαγορεύσεις κυκλοφορίας.