Σημαντικές αδυναμίες στην επιβολή των κανόνων οδικής ασφάλειας εμποδίζουν την πρόοδο στη μείωση των θανάτων στους δρόμους της Ευρώπης, σύμφωνα με τη νέα έκθεση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ασφάλειας των Μεταφορών (ETSC).
Η έκθεση (PDF) εξετάζει την κατάσταση της επιβολής των ορίων ταχύτητας, της χρήσης ζώνης ασφαλείας καθώς και της οδήγησης υπό την επήρεια αλκοόλ και της χρήσης κινητού τηλεφώνου στην Ευρώπη, για τα έτη 2010 – 2019.
Σύμφωνα με την έκθεση, οι έλεγχοι για οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ μειώθηκαν σε οκτώ χώρες και αυξήθηκαν σε πέντε. Άλλες 13 χώρες δεν συλλέγουν δεδομένα σχετικά με τον αριθμό των ελέγχων, κάτι που το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ασφάλειας των Μεταφορών αναφέρει ότι οι χώρες αυτές αδυνατούν να παρακολουθήσουν τη δική τους πρόοδο σε ένα κρίσιμο ζήτημα οδικής ασφάλειας.
Η Ellen Townsend, διευθύντρια πολιτικής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ασφάλειας Μεταφορών, ανέφερε:
Χιλιάδες ζωές θα μπορούσαν να σωθούν στην ΕΕ κάθε χρόνο εάν οι οδηγοί τηρούσαν τους ισχύοντες κανόνες για την οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ, τα όρια ταχύτητας, τη χρήση ζώνης ασφαλείας και τη χρήση κινητού τηλεφώνου. Η επαρκής αστυνόμευση είναι απολύτως κρίσιμη για αυτό.
Χωρίς τη συστηματική, εμφανή αστυνόμευση και γνωστοποίηση των διαρκών τροχονομικών ελέγχων για την εφαρμογή του νόμου, η Ευρώπη δεν θα επιτύχει τον στόχο της να μειώσει στο μισό τους θανάτους από τροχαία συμβάντα και τους σοβαρούς τραυματισμούς έως το 2030.
Οι εθνικές κυβερνήσεις θα πρέπει να δράσουν τώρα και η ΕΕ μπορεί να διαδραματίσει το ρόλο της διασφαλίζοντας ότι οι διασυνοριακές παραβάσεις παρακολουθούνται από τις αρμόδιες Υπηρεσίες.
Μια έρευνα του 2018 έδειξε ότι μόλις το 23% των Ευρωπαίων πίστευαν ότι ήταν πιθανό να ελεγχθούν για οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ σε ένα τυπικό ταξίδι. Η έρευνα δείχνει ότι η επιβολή είναι αποτελεσματική μόνο όταν οι άνθρωποι έχουν την αντίληψη ότι κινδυνεύουν να ελεγχθούν.
Η υπερβολική ταχύτητα έχει άμεση επίδραση στην πιθανότητα και τη σοβαρότητα μιας σύγκρουσης, και ωστόσο εξακολουθεί να είναι ευρέως διαδεδομένη. Οι εμπειρογνώμονες συγγραφείς βρήκαν τεράστιες διαφορές μεταξύ των χωρών όσον αφορά στην επιβολή της ταχύτητας. Η Σουηδία έχει 100 φορές περισσότερες κάμερες ταχύτητας ανά εκατομμύριο κατοίκους από την Τσεχία. Γενικά, η δραστηριότητα επιβολής της ταχύτητας αυξάνεται, με τον αριθμό των παραβάσεων να αυξάνεται σε 21 χώρες και να μειώνεται σε 7.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ασφάλειας των Μεταφορών ζητά από την ΕΕ να βελτιώσει τους κανόνες για τη διασυνοριακή παρακολούθηση των τροχαίων παραβάσεων, καθώς τα στοιχεία δείχνουν ότι σε ορισμένες χώρες της ΕΕ πληρώνονται λιγότερο από τα μισά πρόστιμα αλλοδαπών οδηγών. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ασφάλειας των Μεταφορών αναφέρει ότι οι νέοι κανόνες θα πρέπει να καταστήσουν υποχρεωτικό για τις χώρες να παρακολουθούν τις παραβιάσεις του νόμου και τα κράτη μέλη θα πρέπει να κάνουν περισσότερα για να εξασφαλίσουν την παρακολούθηση των μη καταβληθέντων προστίμων.
Τους επόμενους μήνες αναμένεται η πρόταση της ΕΕ για την επικαιροποίηση των κανόνων διασυνοριακής εφαρμογής της νομοθεσίας. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ασφάλειας των Μεταφορών θα ήθελε επίσης να δει κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για την επιβολή και τις κυρώσεις, καθώς και τα ελάχιστα ευρωπαϊκά πρότυπα για τον εξοπλισμό διενέργειας των ελέγχων.
Η έκθεση διαπίστωσε ότι τα ποσοστά χρήσης της ζώνης ασφαλείας διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των χωρών της ΕΕ. Το θέμα της μη χρήσης ζώνης ασφαλείας στα πίσω καθίσματα προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία. Στη Γερμανία το 99% των επιβατών στα πίσω καθίσματα φορούν ζώνη ασφαλείας, ενώ στην Ιταλία μόνο το 11%. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ασφάλειας των Μεταφορών ζητά να γίνουν υποχρεωτικά τα προηγμένα συστήματα ανίχνευσης της υπενθύμισης ζώνης ασφαλείας των επιβατών στα πίσω καθίσματα για όλα τα νέα αυτοκίνητα. Από το 2019, είναι υποχρεωτικά τα συστήματα υπενθύμισης πίσω ζώνης ασφαλείας στα νέα αυτοκίνητα, αλλά αυτά τα συστήματα είναι χαμηλής τεχνολογίας και ειδοποιούν τον οδηγό μόνο όταν η ζώνη λυθεί κατά τη διάρκεια του ταξιδιού.
Η επιβολή των κανόνων για την οδήγηση με κινητό τηλέφωνο μειώθηκε επίσης σε 14 χώρες και αυξήθηκε σε 11, μια ανησυχητική τάση, καθώς οι οδηγοί αποσπώνται πλέον από μια σειρά από εφαρμογές κοινωνικών μέσων, καθώς και από πιο παραδοσιακά γραπτά μηνύματα και τηλεφωνικές κλήσεις. Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ασφάλειας Μεταφορών (ETSC) η οδηγική συμπεριφορά επηρεάζεται περισσότερο κατά τη διάρκεια μιας τηλεφωνικής κλήσης από ό,τι η οδήγηση υπό την επήρεια με ποσοστό αλκοολαιμίας 0,8 γρ/λίτρο(BAC).