Δύο χρόνια μετά την ψήφιση νόμου για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου καυσίμων, πολλά από τα μέτρα που προβλέπονται παραμένουν στον ράφι, γεγονός που μεταφράζεται σε απώλειες του Δημοσίου ύψους 1 δισ ευρώ ετησίως. Οι νόμοι δεν εφαρμόζονται ενώ το κάθε ένα από τα εμπλεκόμενα υπουργεία δουλεύει χωριστά χωρίς γενικό συντονισμό με αποτέλεσμα να μην εκδίδονται οι απαραίτητες υπουργικές αποφάσεις.
Όπως καταγγέλλει η Πανελλήνια Ομοσπονδία Πρατηριούχων Εμπόρων Καυσίμων (ΠΟΠΕΚ) τα μέτρα για την πάταξη της παράνομης διακίνησης δεν έχουν εφαρμοστεί στο σύνολό τους, παρά μόνο όσα αφορούν στα βενζινάδικα. Σύμφωνα με όσα καταγγέλλει η Πανελλήνια Ομοσπονδία Πρατηριούχων Εμπόρων Καυσίμων, ακόμη και το πρώτο από σειρά μέτρων για την αντιμετώπιση της παράνομης διακίνησης, που είναι η τοποθέτηση συστημάτων εισροών-εκροών βενζίνης και ντίζελ στα βενζινάδικα, δεν έχει ολοκληρωθεί παρά τη θέσπισή του από το 2009.
Οι προσπάθειες για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου ξεκίνησαν από το 2002, οπότε και έπεσε η πρόταση για την εγκατάσταση ηλεκτρονικών συστημάτων εισροών – εκροών καυσίμων σε όλα τα στάδια διακίνησης και αποθήκευσης. Το 2009 νομοθετήθηκε η τοποθέτηση στα πρατήρια και το 2012 ο ίδιος ο πρωθυπουργός Λουκάς Παπαδήμος είχε προχωρήσει στη θέσπιση νέου νόμου για την εγκατάσταση των συστημάτων σε όλα τα σημεία. Εντούτοις μέχρι σήμερα εκκρεμούν σειρά υπουργικών αποφάσεων για το κυνήγι του λαθρεμπορίου στα ναυτιλιακά καύσιμα, στην παράνομη μεταφορά με τα βυτιοφόρα και τη λαθραία αποθήκευση σε δεξαμενές.
Οι πρατηριούχοι αναφέρουν ακόμη ότι δεν έχει εφαρμοστεί η νομοθεσία για την ιχνηθέτηση των καυσίμων, ενώ παραμένουν εκτός πρόβλεψης ελέγχου οι εγκαταστάσεις των Ενόπλων Δυνάμεων, των Μεγάλων Καταναλωτών και των πρατηρίων αφορολόγητων καυσίμων και υποστήριξαν ότι δεν υπάρχει πολιτική βούληση για την πάταξη της παράνομης διακίνησης καυσίμων (λαθρεμπόριο, φοροδιαφυγή, νοθεία, κλοπή).
Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με την ΠΟΠΕΚ αν και τα πρατήρια υγρών καυσίμων της χώρας έχουν βάλει στην πλειονότητά τους τα συστήματα εισροών – εκροών, ωστόσο, μόλις το 1/3 έχει διασυνδεθεί με τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων του υπουργείου Οικονομικών, η οποία και θα ελέγχει on line τη διακίνηση καυσίμων στα βενζινάδικα. Οι βενζινοπώλες αποδίδουν τη μη διασύνδεση στην έλλειψη συντονισμού ανάμεσα στα υπουργεία Οικονομικών, Ανάπτυξης και Μεταφορών αλλά και στον μικρό αριθμό προσωπικού των διευθύνσεων Μεταφορών στις Περιφέρειες, όπου αργούν να συγκεντρώσουν τους φακέλους για τη δημιουργία μητρώου πρατηρίων και τη διασύνδεση με το κεντρικό σύστημα του υπουργείου Οικονομικών. Οι εκπρόσωποι της Ομοσπονδίας ανέφεραν ότι δεν είναι γνωστό, επίσημα σήμερα, πόσα πρατήρια έχουν εγκαταστήσει το σύστημα ελέγχου (η προθεσμία για το σύνολο της επικράτειας έληξε στις 27 Αυγούστου), σύμφωνα ωστόσο με τις εκτιμήσεις, περί το 10% των πρατηρίων δεν εγκατέστησαν τα συστήματα και έκλεισαν.
Σύμφωνα με τα στοιχεία των βενζινοπωλών αυτή τη στιγμή υπάρχουν επτά τρύπες για το λαθρεμπόριο καυσίμων:
- Δεν υπάρχει επίσημη εικόνα για το πόσα πρατήρια υγρών καυσίμων έχουν τοποθετήσει συστήματα εισροών-εκροών.
- Δεν υπάρχει εφαρμογή διάταξης για την εγκατάσταση συστημάτων εισροών-εκροών στα πλωτά μέσα μεταφοράς πετρελαιοειδών.
- Σε δύο χρόνια θα μπουν τα συστήματα στις φορολογικές αποθήκες πετρελαιοειδών προϊόντων.
- Δεν έχει τοποθετηθεί το ηλεκτρονικό σήμα εντοπισμού βυτιοφόρων και πλωτών μέσων μεταφοράς πετρελαιοειδών.
- Δεν έχουν ιχνηθετηθεί τα καύσιμα που διακινούνται στη χώρα.
- Δεν έχουν μπει τα συστήματα εισροών εκροών στους πωλητές πετρελαίου θέρμανσης (πρέπει μέχρι τις 14 Οκτωβρίου να μπουν) αλλά και στις εγκαταστάσεις χημικών προϊόντων που νοθεύουν τα καύσιμα.
- Άνοιξε νέο παράθυρο λαθραίας διακίνησης με τη δυνατότητα εγκατάστασης δεξαμενής καυσίμων από αμαξοστάσια.
Η ΠΟΠΕΚ καταγγέλλει για έλλειψη πολιτικής βούλησης τις κυβερνήσεις που δεν εφαρμόζουν τα μέτρα για το λαθρεμπόριο και σε όσους εισάγουν, διυλίζουν, εξάγουν και εμπορεύονται αφορολόγητα καύσιμα. Έκαναν λόγο για διαγραφή προστίμων στους ομίλους ΕΛ.ΠΕ και ΜΟΤΟΡ ΟΙΛ με τροπολογία του περασμένου Μαρτίου.
Η ΠΟΠΕΚ ζητά τη μείωση του ΕΦΚ στο πετρέλαιο θέρμανσης στα επίπεδα του 2011, ώστε η τιμή να πέσει στα 0,90 ευρώ ανά λίτρο από 1,30 σήμερα καθώς, όπως υποστηρίζει, ο κίνδυνος λαθραίας διακίνησης πετρελαίου θέρμανσης εξαλείφθηκε με την εγκατάσταση συστημάτων εισροών – εκροών καυσίμων στα πρατήρια. Αναφορικά με το πετρέλαιο θέρμανσης το αίτημα της ΠΟΠΕΚ είναι η επαναφορά του φόρου στο επίπεδο του 2011 (60 ευρώ ανά χιλιόλιτρο) χαρακτηρίζοντας ανεπαρκείς τις προτάσεις για μείωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης κατά 20%. Το θέμα έχει τεθεί στη διαπραγμάτευση της κυβέρνησης με την Τρόικα στο Παρίσι. Με τη μείωση του φόρου στα 60 λεπτά η τιμή του πετρελαίου θέρμανσης διαμορφώνεται κοντά στα 90 λεπτά το λίτρο, έναντι 1,25- 1,3 ευρώ, αν παραμείνει το ισχύον καθεστώς ή με μικρή μείωση του φόρου. Όπως ανέφερε η Ομοσπονδία, η εξίσωση των φόρων με το πετρέλαιο κίνησης στα 330 ευρώ ανά χιλιόλιτρο οδήγησε σε απώλεια εσόδων του Δημοσίου λόγω μείωσης της κατανάλωσης ύψους 750 εκατ. ευρώ στο διάστημα 2012-2014.