Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε σήμερα μια νέα δέσμη νομοθετικών μέτρων που θα ρυθμίζει τις περιβαλλοντικές πτυχές των μεταφορών με στόχο τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στις οδικές μεταφορές.
30% μείωση στις εκπομπές σε σχέση με το 2021
Σύμφωνα με την πρόταση, οι μέσες εκπομπές για τα καινούργια αυτοκίνητα το 2030 θα πρέπει να είναι κατά 30% χαμηλότερες σε σχέση με το 2021. Ο κύριος στόχος του πακέτου για την Καθαρή Κινητικότητα είναι η περαιτέρω μείωση των εκπομπών CO2 στις μεταφορές -κυρίως από τα αυτοκίνητα και τα φορτηγά- καθώς ο τομέας είναι υπεύθυνος για το ένα τέταρτο του συνόλου των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Παράλληλα, η Κομισιόν θέλει να ενθαρρύνει τη χρήση των ηλεκτρικών αυτοκινήτων, μιας και η ΕΕ φαίνεται να υστερεί σε σχέση με την Κίνα και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Το σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, θέτει πολλούς άξονες δράσης προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος της εκπλήρωσης της δέσμευσης που ανέλαβε η Ευρωπαϊκή Ένωση στη συμφωνία για το κλίμα στο Παρίσι για τη μείωση των εκπομπών ρύπων της κατά 40% από το 2030 και μετά.
Ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, αρμόδιος για θέματα Ενεργειακής Ένωσης Μάρος Σέφκοβιτς δήλωσε:
Το αυτοκίνητο εφευρέθηκε στην Ευρώπη και πιστεύω ότι θα πρέπει επίσης να το επανεφεύρουμε εδώ.
Από το 2030, πάνω από το 70% της ενέργειάς μας στην Ευρώπη θα παράγεται από ανανεώσιμες πηγές, οπότε θα έχουμε καθαρή ενέργεια για να κινούνται τα καθαρά αυτοκίνητα, και αυτός είναι ο στόχος μας γιατί είναι μία πραγματική μετάβαση, η πραγματική θεμελιώδης αλλαγή.
Έχουμε μπει σε μια εποχή οικονομικού μετασχηματισμού φιλικού προς το κλίμα. Η σημερινή δέσμη προτάσεων δημιουργεί τις προϋποθέσεις ώστε οι Ευρωπαίοι κατασκευαστές να βρεθούν στην πρωτοπορία της παγκόσμιας ενεργειακής μετάβασης, παρά να ακολουθούν άλλους. Θα τους παροτρύνει να κατασκευάζουν τα καλύτερα, τα καθαρότερα και τα ανταγωνιστικότερα αυτοκίνητα, και έτσι να ξανακερδίσουν την εμπιστοσύνη των καταναλωτών.
Πρόκειται για μεγάλο άλμα προς τη σωστή κατεύθυνση: μια σύγχρονη και βιώσιμη ευρωπαϊκή οικονομία με καθαρότερο αέρα στις πόλεις μας και καλύτερη ενσωμάτωση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στα σημερινά και τα μελλοντικά ενεργειακά συστήματα.
Ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Σίγκμαρ Γκάμπριελ είπε στον Πρόεδρο της Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ ότι είναι αντίθετος σε κάθε αυστηροποίηση των ευρωπαϊκών στόχων για τις εκπομπές αυτοκινήτων μέχρι το 2025, γιατί αυτό θα ήταν αρνητικό για την ανάπτυξη και την απασχόληση.
Σήμερα οι εκπομπές αερίων θερμοκηπίου αποτελούν το 73% και τα εκπεμπόμενα μικροσωματίδια ευθύνονται για 400.000 θανάτους το χρόνο στην ΕΕ. Η Κομισιόν προτείνει νέους στόχους για τις μεγάλες μέσες σταθμισμένες εκπομπές CO2 νέων επιβατικών αυτοκινήτων και φορτηγών στην ΕΕ, προκειμένου να επιταχυνθεί η μετάβαση σε οχήματα χαμηλών και μηδενικών εκπομπών.
66,5 γρ/χλμ οι εκπομπές CO2 το 2030
Το πρώτο σημείο της νέας πρότασης των Βρυξελλών επικεντρώνεται στη μείωση του CO2 που θα παράγουν τα οχήματα το 2025 και το 2030. Αρχικά και έως το 2025, οι κατασκευαστές πρέπει να μειώσουν τις εκπομπές κατά 15% (έως 80 γραμμάρια CO2 ανά χιλιόμετρο σε σύγκριση με τα 95 γρ/χλμ που θα ισχύει έως το 2021), ενώ έως το 2030 πρέπει οι εκπομπές να μειωθούν κατά 30%, στα 66,5 γραμμάρια CO2 ανά χιλιόμετρο.
Θα αφήσουμε τους κατασκευαστές να αποφασίσουν ποιες τεχνολογίες να εφαρμόσουν για την επίτευξη των στόχων,
δήλωσε ο Ευρωπαίος Επίτροπος Ενέργειας και Κλιματικής Ενέργειας Μικέλ Αρίας Κανέτε.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σύμφωνα με την αρχική πρόταση, θα επιβάλει στους κατασκευαστές που δεν συμμορφώνονται να αναπτύξουν ηλεκτρικά και υβριδικά αυτοκίνητα που εκπέμπουν μεταξύ 0 και 50 γρ/χλμ CO2. Εκτός από τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των οχημάτων που κινούνται με βενζίνη και πετρέλαιο , το πρώτο σημείο οδηγεί στον δεύτερο άξονα της κοινοτικής πρότασης: τα ηλεκτρικά οχήματα.
Ηλεκτρικά οχήματα
“Η Ευρώπη δεν βρίσκεται στο σωστό δρόμο”, δήλωσε ο κ. Κανέτε, ο οποίος υπενθύμισε ότι η Ε.Ε έχει μειώσει τις εκπομπές της κατά 23% από το 1990, αλλά οι εκπομπές ρύπων που προέρχονται από τις μεταφορές αυξήθηκαν κατά 20%, την ώρα που οι πωλήσεις ηλεκτρικών οχημάτων στην Ε.Ε δεν φθάνουν το 1%.
Προκειμένου να ενισχυθεί το ηλεκτρικό όχημα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα προσφέρει έως και 800 εκατομμύρια ευρώ για να ενισχύσει τον αριθμό των φορτιστών που υπάρχουν στους δρόμου της και άλλα 200 εκατομμύρια ευρώ στην έρευνα και ανάπτυξη από κατασκευαστές που πληρούν τους στόχους μείωσης των εκπομπών CO2 που προαναφέρθηκαν. Ταυτόχρονα, η ευρωπαϊκή επιτροπή ζητά ανάπτυξη του δικτύου φόρτισης αυτοκινήτων στους αυτοκινητοδρόμους, που όπως τόνισε η αρμόδια Επίτροπος επί των μεταφορών Βιολέτα Μπούλτς, πρέπει να είναι το ίδιο εύκολο με το να βάζει κανείς βενζίνη. Προτείνει δε ένα σύστημα «περιαγωγής» για το πως θα πληρώνουν οι οδηγοί την επαναφόρτιση και ζητά ταυτόχρονα την εναρμόνιση των στάνταρντς για τις σχετικές πρίζες.
Νέοι στόχοι
Οι πωλήσεις νέων επιβατικών αυτοκινήτων στην Ε.Ε σε σχέση με τις παγκόσμιες πωλήσεις μειώθηκαν από 34% πριν από τη χρηματοπιστωτική κρίση (2008/2009) σε 20% σήμερα. Για να διατηρηθούν τα μερίδια αγοράς και να επιταχυνθεί η μετάβαση προς οχήματα χαμηλών και μηδενικών εκπομπών, η Κομισιόν πρότεινε σήμερα νέους στόχους για τις μεγάλες μέσες εκπομπές CO2 των νέων επιβατικών αυτοκινήτων και φορτηγών που θα εφαρμοστούν από το 2025 και το 2030 αντίστοιχα.
Ο στόχος της Κομισιόν είναι να δημιουργηθούν ταυτόχρονα και 75.000 νέες θέσεις εργασίας. Η Επίτροπος Ελζμπιέτα Μπιενκόφσκα, αρμόδια για την κινητικότητα μεταξύ άλλων, κατέστησε σαφές ότι η Ε.Ε πρέπει να αποφύγει την κατάσταση όπου τα μελλοντικά ηλεκτρικά αυτοκίνητα θα παράγονται κάπου αλλού έξω από την ΕΕ.
Τι δηλώνουν οι κατασκευαστές
Η Ένωση Ευρωπαίων Κατασκευαστών Αυτοκινήτων (ACEA) με ανακοίνωσή του εκφράζει την ανησυχία του για την ευρωπαϊκή νομοθεσία, υποστηρίζοντας:
Η θέσπιση ενός ενδιάμεσου στόχου για το 2025, μόλις λίγα χρόνια μετά τον προηγούμενο στόχο του 2021, δεν μας δίνει τον απαιτούμενο χρόνο, προκειμένου να κάνουμε τις απαραίτητες τεχνικές και σχεδιαστικές αλλαγές στα οχήματά της. Κυρίως στα ελαφρά επαγγελματικά όπου ο κύκλος ζωής τους είναι μακρύτερος.
Πρόκληση αποτελεί και η μείωση 30% που προτείνει η Κομισιόν. Θεωρούμε εφικτό – με υψηλό κόστος – το στόχο του 20%.
Πρέπει οι ευρωπαϊκές χώρες να επενδύσουν στις υποδομές σταθμών φόρτισης ηλεκτρικών αυτοκινήτων, ώστε να γίνουν πιο ελκυστικά στους πολίτες.
Αναλυτικά, η πρόταση περιλαμβάνει τα εξής στοιχεία:
– Νέα πρότυπα CO2 για να βοηθήσουν τους κατασκευαστές να υιοθετήσουν την καινοτομία και να προμηθεύσουν οχήματα με χαμηλές εκπομπές στην αγορά. Η πρόταση περιλαμβάνει επίσης στόχους τόσο για το 2025 όσο και για το 2030. Ο ενδιάμεσος στόχος του 2025 εξασφαλίζει ότι οι επενδύσεις ξεκινούν ήδη από τώρα. Ο στόχος του 2030 παρέχει σταθερότητα και μακροπρόθεσμη κατεύθυνση για τη συνέχιση αυτών των επενδύσεων. Αυτοί οι στόχοι συμβάλλουν στην ώθηση της μετάβασης από τα συμβατικά οχήματα με κινητήρα εσωτερικής καύσης σε καθαρά.
– Η οδηγία για τα καθαρά οχήματα για την προώθηση λύσεων καθαρής κινητικότητας στις δημοπρασίες δημόσιων συμβάσεων, που ως εκ τούτου παρέχει μια ισχυρή ώθηση στη ζήτηση και στην περαιτέρω ανάπτυξη λύσεων καθαρής κινητικότητας.
– Σχέδιο δράσης και επενδυτικές λύσεις για τη διευρωπαϊκή ανάπτυξη υποδομών εναλλακτικών καυσίμων. Ο στόχος είναι να αυξηθεί το επίπεδο φιλοδοξίας των εθνικών σχεδίων, να αυξηθούν οι επενδύσεις και να βελτιωθεί η αποδοχή των καταναλωτών.
– Η αναθεώρηση της οδηγίας για τις συνδυασμένες μεταφορές, η οποία προωθεί τη συνδυασμένη χρήση των διαφόρων τρόπων μεταφοράς εμπορευμάτων (π.χ. φορτηγά και τρένα), θα διευκολύνει τις εταιρείες να αποκτήσουν κίνητρα και, ως εκ τούτου, θα τονώσει τη συνδυασμένη χρήση φορτηγών και αμαξοστοιχιών, φορτηγίδων ή πλοίων για τη μεταφορά αγαθών.
– Οδηγία για τις υπηρεσίες επιβατικών λεωφορείων, που προβλέπει τόνωση της ανάπτυξης λεωφορειακών συνδέσεων σε μεγάλες αποστάσεις σε όλη την Ευρώπη και προσφορά εναλλακτικών επιλογών στη χρήση ιδιωτικών αυτοκινήτων. Συνδυαστικά αναμένεται να συμβάλουν στην περαιτέρω μείωση των εκπομπών από τις μεταφορές και της οδικής συμφόρησης. Θα προσφέρουν δε, πρόσθετες, καλύτερες και πιο προσιτές επιλογές κινητικότητας, ιδίως για άτομα με χαμηλό εισόδημα.
– Πρωτοβουλία για τις μπαταρίες, με στρατηγική σημασία για την ολοκληρωμένη βιομηχανική πολιτική της ΕΕ, έτσι ώστε τα οχήματα και άλλες λύσεις κινητικότητας του αύριο και τα συστατικά τους να εφευρεθούν και να παραχθούν στην Ε.Ε.